Kraśnik voted to be “free of LGBT” two years ago to satisfy conservative voters. Now, the mayor regrets the move, which has led to censure from other European countries and put funding at risk

When local councilors adopted a resolution two years ago declaring their small town in southeastern Poland “free of LGBT”, the mayor didn’t see much harm in what appeared to be a symbolic and legally pointless gesture.
Today, he’s scrambling to contain the damage.
What initially seemed a cost-free sop to conservatives in the rural and religiously devout Polish borderlands next to Ukraine, the May 2019 decision has become a costly embarrassment for the town of Kraśnik. It has jeopardised millions of dollars in foreign funding and, Mayor Wojciech Wilk said, turned “our town into a synonym for homophobia”, which he insisted was not accurate.
A French town last year severed a partnership with Kraśnik in protest. And Norway, from which the mayor had hoped to get nearly $10 million starting this year to finance development projects, said in September that it would not give grants to any Polish town that declares itself “free of LGBT”.
“We have become Europe’s laughingstock, and it’s the citizens not the local politicians who’ve suffered most”, lamented Mr. Wilk, who is now lobbying councilors to repeal the resolution that put the town’s 32,000 residents in the middle of a raucous debate over traditional and modern values. The situation also illustrates the real-life consequences of political posturing in the trenches of Europe’s culture wars.
When Kraśnik declared itself “free of LGBT”, it was joining dozens of other towns in the region that had adopted similar measures with strong support from Poland’s governing right-wing Law and Justice party and the Roman Catholic Church.
The declarations, part of the party’s efforts to rally its base before a presidential election in 2020, did not bar gay people from entering or threaten expulsion for those already present. Instead they vowed to keep out “LGBT ideology", a term used by conservatives to describe ideas and lifestyles they view as threatening to Polish tradition and Christian values.
Cezary Nieradko, a 22-year-old student who describes himself as Kraśnik’s “only open gay”, dismissed the term “LGBT ideology” as a smoke screen for homophobia. He recalled how, after the town adopted its resolution, his local pharmacist refused to fill his prescription for a heart drug.
Mr. Nieradko recently moved to the nearby city of Lublin, where the regional council has also adopted a “free of LGBT” resolution but whose residents, he said, are generally more open-minded.
Jan Albiniak, the Kraśnik councilor who drafted the resolution, said that he had nothing personally against gay people, whom he described as “friends and colleagues”, and that he wanted to contain ideas that “disturb the normal, regular way our society was functioning.”
He said he had drafted the resolution after watching an online video of abortion rights activists screaming at Christian men in Argentina. Although that had nothing to do with LGBT issues or Poland, Mr. Albiniak said the video showed that “we are dealing with some sort of evil here and can see manifestations of demonic behaviour” around the world that “must be stopped.”
In response to a rash of anti-LGBT resolutions across Poland’s heartland, the European Union, of which Poland is a member, as well as Norway and Iceland, have said they will cut funding to any Polish town that violates Europe’s commitment to tolerance and equality.
The European Parliament also passed a resolution last month declaring all 27 countries in the bloc an LGBT “Freedom Zone”, although like the Polish resolutions declaring the opposite, the declaration has no legal force.
All the posturing, however, has begun to have concrete consequences.
Kraśnik’s mayor said he worried that unless his town’s “free of LGBT” status is rescinded, he has little chance of securing foreign funds to finance electric buses and youth programs, which he said are particularly important because young people keep leaving.
“My position is clear: I want this resolution repealed”, he said, “because it’s harmful for the town and its inhabitants.”
That will be an uphill struggle.
Faced with the loss of foreign grants, several other Polish towns that declared themselves “free of LGBT” or adopted a “family charter” trumpeting traditional values have in recent months changed their mind. But the 21-member council in Kraśnik, having voted last year against repeal, recently rejected an appeal by the mayor for another vote.
Only one member has openly voiced a readiness to change sides. “I made a mistake”, said Paweł Kurek, who abstained on the original vote but now says the resolution was foolish and should be rescinded.
On a national level, Jarosław Kaczyński, the chairman of Law and Justice, told the newspaper Gazeta Polska last week that Poland must resist LGBT ideas that are “weakening the west” and “against all common sense.”
Underlying the stalemate in Kraśnik are the political and demographic realities in a region where many young people have left to find work abroad or in Warsaw, the capital, and where the Catholic Church remains a powerful force.
While many older people like their town being “free of LGBT”, young people who have remained are appalled. Amanda Wojcicka, a 24-year-old convenience store worker, said the idea was embarrassing.
But Jan Chamara, a 73-year-old former construction worker, said he would rather live on a diet of just potatoes than give into economic pressure from outside to repeal the resolution. “I don’t want their money”, said Mr. Chamara, who said he had never seen gay people in Kraśnik but still felt precautions were necessary. “We will survive.”
Kraśnik has acquired such notoriety that a French minister responsible for European affairs said he wanted to visit the town recently to show his opposition to discrimination during an official visit to Poland. The official, Clément Beaune, who is gay, called off the visit to Kraśnik after what he described as pressure from Polish officials not to go, a claim that Poland’s foreign ministry said was untrue.
When Kraśnik and other towns adopted “free of LGBT” resolutions in early 2019, few people paid attention to what was widely seen as a political stunt by a governing party that delights in offending its foes’ “political correctness”.
But that changed early last year when Bartosz Staszewski, an LGBT activist from Warsaw began visiting towns that had vowed to banish “LGBT ideology”. Mr. Staszewski, a documentary filmmaker, took with him an official-looking yellow sign on which was written in four languages: “LGBT-FREE ZONE”. He put the fake sign next to each town’s real sign, taking photographs that he posted on social media.
The action, which he called “performance art”, provoked outrage across Europe as it put a spotlight on what Mr. Staszewski described in an interview in Warsaw as a push by conservatives to “turn basic human rights into an ideology.”
Prime Minister Mateusz Morawiecki has accused Mr. Staszewski of generating a fake scandal over “no-go zones” that don’t exist. Several towns, supported by a right-wing outfit partly funded by the government, have filed defamation suits against the activist over his representation of bans on “ideology” as barring LGBT people.
But even those who support the measures often seem confused about what it is that they want excluded.
Asked on television whether the region surrounding Kraśnik would become Poland’s first LGBT-free zone, Elżbieta Kruk, a prominent Law and Justice politician, said, “I think Poland is going to be the first area free of LGBT”. She later reversed on herself and said the target was “LGBT ideology”.
For Mr. Wilk, Kraśnik’s mayor, the semantic squabbling is a sign that it is time to drop attempts to make the town “free” of anyone or anything.
But Mr. Albiniak, the initiator of the resolution, vowed to resist what he denounced as blackmail by foreigners threatening to withhold funds.
“If I vote to repeal”, he said, “I vote against myself.”

After Going ‘Free of LGBT’, A Polish Town Pays A Price

Kraśnik voted to be “free of LGBT” to satisfy conservative voters. Now, it regrets the move. It has led to censure from other countries

Pour satisfaire ses électeurs conservateurs, Krasnik a voté pour être « sans LGBT » il y a deux ans. Aujourd'hui, le maire regrette amèrement cette décision, qui lui a valu la censure d'autres pays européens et a mis en péril les finances de la ville.

Il y a deux ans, quand les conseillers municipaux ont adopté une résolution déclarant leur petite ville du sud-est de la Pologne « sans LGBT », le maire n'a pas vu d'inconvénient à ce qui semblait être un geste symbolique et juridiquement inutile.
Aujourd'hui, il s'efforce de limiter les dégâts.
Alors que la décision de mai 2019 semblait initialement être une façon peu coûteuse d'amadouer les conservateurs des régions frontalières polonaises rurales et religieuses situées près de l'Ukraine, elle est devenue un embarras coûteux pour la ville de Krasnik. Elle a mis en péril des millions de dollars de financement étranger et, selon le maire Wojciech Wilk, a fait de « notre ville un synonyme d'homophobie », ce qui, selon lui, n'est pas exact.
L'année dernière, une ville française a rompu un partenariat avec Krasnik en signe de protestation. Et la Norvège, dont le maire espérait obtenir près de 10 millions de dollars à partir de cette année pour financer des projets de développement, a déclaré en septembre qu'elle n'accorderait pas de subventions à une ville polonaise qui s'autoproclamait « sans LGBT ».
« Nous sommes devenus la risée de l'Europe, et ce sont les citoyens, et non les politiciens locaux, qui ont le plus souffert », déplore M. Wilk, qui fait maintenant pression sur les conseillers pour qu'ils abrogent la résolution qui a placé les 32 000 habitants de la ville au centre d'un débat houleux sur les valeurs traditionnelles et modernes. Cette situation illustre également les conséquences réelles des postures politiques prises dans les tranchées de la guerre des cultures en Europe.
Lorsque Krasnik s'est déclarée « sans LGBT », elle a rejoint des dizaines d'autres villes de la région qui avaient adopté des mesures similaires avec le soutien du parti de droite polonais Droit et Justice (PiS) et de l'Église catholique romaine.
Les déclarations, qui s'inscrivent dans le cadre des efforts déployés par le PiS pour rallier sa base avant l'élection présidentielle de 2020, n'interdisent pas l'accès aux homosexuels et ne menacent pas d'expulsion ceux qui sont déjà présents. Au lieu de cela, ils ont juré de tenir à l'écart « l'idéologie LGBT » terme utilisé par les conservateurs pour décrire les idées et les modes de vie qu'ils considèrent comme une menace pour la tradition polonaise et les valeurs chrétiennes.
Cezary Nieradko, un étudiant de 22 ans qui se décrit comme le « seul gay ouvert » de Krasnik, rejette le terme « idéologie LGBT » comme un écran de fumée pour l'homophobie. Il raconte comment, après l'adoption de la résolution par la ville, son pharmacien local a refusé d'exécuter son ordonnance pour un médicament pour le cœur.
M. Nieradko a récemment déménagé dans la ville voisine de Lublin, où le conseil régional a également adopté une résolution « sans LGBT », mais dont les habitants, dit-il, sont généralement plus ouverts d'esprit.
Jan Albiniak, le conseiller de Krasnik qui a rédigé la résolution, dit n'avoir personnellement rien contre les homosexuels, qu'il décrit comme « des amis et des collègues », et qu'il voulait contenir les idées qui « perturbent le fonctionnement normal et régulier de notre société ».
Il dit avoir rédigé la résolution après avoir regardé une vidéo en ligne montrant des militants du droit à l'avortement hurlant sur des hommes chrétiens en Argentine. Bien que cela n'ait rien à voir avec les questions des LGBT ou la Pologne, M. Albiniak assure que la vidéo montre que « nous avons affaire à une sorte de mal ici et que nous pouvons voir des manifestations de comportement démoniaque » dans le monde entier qui « doivent être arrêtées. »
En réponse à une série de résolutions anti-LGBT dans le cœur de la Pologne, l'Union européenne, dont la Pologne est membre, ainsi que la Norvège et l'Islande, ont déclaré qu'ils couperaient les fonds à toute ville polonaise qui violerait l'engagement de l'Europe envers la tolérance et l'égalité.
Le mois dernier, le Parlement européen a également adopté une résolution déclarant les 27 pays de l'Union européenne « zone de liberté » LGBT, bien que, comme les résolutions polonaises déclarant le contraire, cette déclaration n'ait aucune valeur juridique.
Toutes ces prises de position ont toutefois commencé à avoir des conséquences concrètes.
Le maire de Krasnik dit craindre qu'à moins que le statut de zone « sans LGBT » de sa ville ne soit annulé, il a peu de chances d'obtenir des fonds étrangers pour financer des bus électriques et des programmes pour la jeunesse, qui, selon lui, sont particulièrement importants face à l'exode continue des jeunes.
« Ma position est claire : je veux que cette résolution soit abrogée, car elle est néfaste pour la ville et ses habitants », dit-il.
Ce sera une lutte difficile.
Confrontées à la perte de subventions étrangères, plusieurs autres villes polonaises qui s'étaient déclarées « sans LGBT » ou avaient adopté une « charte familiale » vantant les valeurs traditionnelles ont changé d'avis ces derniers mois. Mais les 21 membres du conseil municipal de Krasnik, qui avaient voté l'année dernière contre l'abrogation, ont récemment rejeté un appel du maire à un nouveau vote.
Un seul membre s'est ouvertement déclaré prêt à changer de camp. « J'ai fait une erreur », avoue Pawel Kurek, qui s'est abstenu lors du vote initial, mais qui affirme aujourd'hui que la résolution était stupide et qu'elle devrait être annulée.
Au niveau national, Jaroslaw Kaczynski, le président du PiS, a déclaré la semaine dernière au journal Gazeta Polska que la Pologne devait résister aux idées du LGBT qui « affaiblissent l'Occident » et « vont à l'encontre de tout bon sens ».
L'impasse dans laquelle se trouve Krasnik est due aux réalités politiques et démographiques d'une région où de nombreux jeunes sont partis pour trouver du travail à l'étranger ou à Varsovie, la capitale, et où l'Église catholique reste une force puissante.
Alors que de nombreuses personnes âgées apprécient que leur ville soit « sans LGBT », les jeunes qui sont restés sont consternés. Amanda Wojcicka, une employée de supérette de 24 ans, trouve l'idée embarrassante.
Mais Jan Chamara, un ancien ouvrier du bâtiment de 73 ans, affirme préférer se contenter de se nourrir de pommes de terre plutôt que de céder à la pression économique de l'extérieur pour abroger la résolution. « Je ne veux pas de leur argent », dit M. Chamara, affirmant ne jamais avoir vu d'homosexuels à Krasnik mais estimant tout de même que des précautions sont nécessaires. « Nous allons survivre. »
Krasnik a acquis une telle notoriété qu'un secrétaire d'Etat français chargé des Affaires européennes a déclaré vouloir visiter la ville récemment pour montrer son opposition à la discrimination lors d'une visite officielle en Pologne. Le fonctionnaire, Clément Beaune, qui est homosexuel, a annulé sa visite à Krasnik après ce qu'il a décrit comme une pression exercée par des responsables polonais pour qu'il ne s'y rende pas, une affirmation qui, selon le ministère polonais des Affaires étrangères, était fausse.
Lorsque Krasnik et d'autres villes ont adopté des résolutions « sans LGBT » au début de 2019, peu de gens ont prêté attention à ce qui était largement considéré comme un coup politique d'un parti au pouvoir qui se plaît à offenser le « politiquement correct » de ses adversaires.
Mais cela a changé au début de l'année dernière lorsque Bartosz Staszewski, un militant LGBT de Varsovie, a commencé à visiter les villes qui avaient juré de bannir « l'idéologie LGBT ». Réalisateur de documentaires, M. Staszewski a emporté avec lui un panneau jaune d'apparence officielle sur lequel était écrit en quatre langues : « ZONE SANS LGBT ». Il a placé le faux panneau à côté du vrai panneau de chaque ville, prenant des photos qu'il a postées sur les réseaux sociaux.
Cette action, qu'il a qualifiée de « performance artistique », a suscité l'indignation dans toute l'Europe, car elle a mis en lumière ce que M. Staszewski a décrit dans une interview à Varsovie comme une tentative des conservateurs de « transformer les droits humains fondamentaux en une idéologie ».
Le Premier ministre Mateusz Morawiecki a accusé M. Staszewski de créer un faux scandale à propos de « zones interdites » qui n'existaient pas. Plusieurs villes, soutenues par une organisation de droite en partie financée par le gouvernement, ont intenté des procès en diffamation contre le militant pour sa représentation des interdictions « idéologiques » comme celles des personnes LGBT.
Mais même ceux qui soutiennent ces mesures semblent souvent ne pas savoir ce qu'ils veulent exclure.
Interrogée à la télévision pour savoir si la région entourant Krasnik deviendrait la première zone « sans LGBT » en Pologne, Elzbieta Kruk, une éminente politicienne du PiS, a répondu : « Je pense que la Pologne sera la première zone sans LGBT ». Elle est ensuite revenue sur ses propos et a déclaré que la cible était « l'idéologie LGBT ».
Pour M. Wilk, le maire de Krasnik, la querelle sémantique est un signe qu'il est temps d'abandonner les tentatives de rendre la ville « sans » qui ou quoi que ce soit.
Mais M. Albiniak, l'initiateur de la résolution, promet de résister à ce qu'il dénonce comme un chantage exercé par des étrangers menaçant de retenir des fonds.
« Si je vote pour l'abrogation, dit-il, je vote contre moi-même ».

Une ville polonaise déclarée « sans LGBT » regrette sa décision 

Krasnik a voté pour être « sans LGBT » il y a deux ans. Une décision que la ville polonaise regrette amèrement aujourd'hui.

Kraśnik dwa lata temu zagłosował za tym, by być "strefą wolną od LGBT.", aby zadowolić konserwatywnych wyborców. Teraz burmistrz żałuje posunięcia, które doprowadziło do napiętnowania ze strony innych krajów europejskich i zagroziło finansowaniu

Kiedy dwa lata temu lokalni radni przyjęli uchwałę, na mocy której ich małe miasteczko w południowo-wschodniej Polsce zostało uznane za "wolne od LGBT", burmistrz nie widział nic złego w tym, jak się wydawało, symbolicznym geście pozbawionym znaczenia prawnego.
Dziś stara się on opanować wynikłe z tego szkody.
Decyzja z maja 2019 r., która na wiejskich i religijnych obszarach tuż obok Ukrainy wydawała się początkowo nic niekosztującym ukłonem w stronę konserwatystów, stała się dla Kraśnika kosztowną kompromitacją. Naraziła ona na utratę milionów dolarów z funduszy zagranicznych i, jak powiedział burmistrz Wojciech Wilk, "uczyniła nasze miasto synonimem homofobii", co – jak podkreślił – nie jest prawdą.
Jedno z francuskich miast zerwało w zeszłym roku współpracę z Kraśnikiem na znak protestu. Norwegia, od której burmistrz miał nadzieję uzyskać od tego roku prawie 10 mln dolarów na finansowanie projektów rozwojowych, oświadczyła we wrześniu, że nie będzie przyznawać dotacji żadnemu polskiemu miastu, które zadeklaruje, że jest "wolne od LGBT".
- Staliśmy się pośmiewiskiem Europy, a najbardziej ucierpieli na tym mieszkańcy, a nie lokalni politycy - ubolewa Wilk, który obecnie lobbuje wśród radnych, by odwołali uchwałę, która postawiła 32 tys. mieszkańców miasta w centrum burzliwej debaty na temat tradycyjnych i nowoczesnych wartości. Sytuacja ta ilustruje również realne konsekwencje przybierania politycznych masek w realiach europejskich wojen kulturowych.
Kraśnik, ogłaszając się "wolnym od LGBT", dołączył do dziesiątków innych miast w regionie, które przyjęły podobne rozwiązania przy silnym wsparciu rządzącej w Polsce prawicowej partii Prawo i Sprawiedliwość oraz Kościoła rzymskokatolickiego.
Deklaracje będące częścią wysiłków partii by zjednoczyć swoją bazę przed wyborami prezydenckimi w 2020 roku nie zabraniały gejom wstępu na teren miasta ani nie groziły wydaleniem tych, którzy już tam są. Obiecano natomiast nie wpuszczać "ideologii LGBT", jak konserwatyści określają idee i style życia zagrażające polskiej tradycji i wartościom chrześcijańskim.
Cezary Nieradko, 22-letni student który sam siebie określa jako "jedynego zdeklarowanego geja w Kraśniku", uważa termin "ideologia LGBT" za zasłonę dymną dla homofobii. Wspomina, że po przyjęciu przez miasto uchwały, jego lokalny aptekarz odmówił mu realizacji recepty na lek na serce.
Pan Nieradko niedawno przeprowadził się do pobliskiego Lublina, gdzie rada miasta również przyjęła uchwałę "wolności od LGBT.", ale którego mieszkańcy, jak mówi, są ogólnie bardziej otwarci.
Jan Albiniak, kraśnicki radny który przygotował projekt uchwały, powiedział, że osobiście nie ma nic przeciwko osobom homoseksualnym, które określił jako "przyjaciół i kolegów", i że chciał powstrzymać pomysły, które "zakłócają normalny, regularny sposób funkcjonowania naszego społeczeństwa".
Powiedział, że przygotował projekt rezolucji po obejrzeniu internetowego wideo aktywistów praw aborcyjnych krzyczących na chrześcijan w Argentynie. Chociaż nie miało to nic wspólnego z kwestiami LGBT czy Polską, Albiniak powiedział, że wideo pokazało, że "mamy tu do czynienia z jakimś złem i widzimy przejawy demonicznych zachowań" na całym świecie, które "muszą być powstrzymane".
W odpowiedzi na wysyp uchwał anty-LGBT w sercu Polski, Unia Europejska, której Polska jest członkiem, a także Norwegia i Islandia, zapowiedziały, że obetną fundusze każdemu polskiemu miastu, które narusza europejskie zobowiązanie do tolerancji i równości.
W zeszłym miesiącu Parlament Europejski przyjął również rezolucję ogłaszającą wszystkie 27 państw bloku "Strefą Wolności LGBT" choć podobnie jak polskie rezolucje, deklaracja ta nie ma mocy prawnej.
Wszystkie te pozory zaczęły jednak mieć konkretne konsekwencje.
Burmistrz Kraśnika powiedział, że obawia się, iż jeśli status miasta "wolnego od LGBT" nie zostanie unieważniony, ma małe szanse na pozyskanie zagranicznych funduszy na sfinansowanie autobusów elektrycznych i programów dla młodzieży, które, jak powiedział, są szczególnie ważne, ponieważ młodzi ludzie wciąż wyjeżdżają z miasta.
- Moje stanowisko jest jasne: chcę, aby ta uchwała została uchylona, ponieważ jest szkodliwa dla miasta i jego mieszkańców - deklaruje.
To nie będzie łatwa walka.
W obliczu utraty zagranicznych dotacji kilka innych polskich miast, które ogłosiły się "wolnymi od LGBT" lub przyjęły "kartę rodziny" głoszącą tradycyjne wartości, w ostatnich miesiącach zmieniło zdanie. W samym Kraśniku 21-osobowa rada, która w zeszłym roku głosowała przeciwko uchyleniu ustawy, odrzuciła ostatnio apel burmistrza o ponowne głosowanie.
Tylko jeden członek rady otwarcie wyraził gotowość do zmiany stron. - Popełniłem błąd - przyznał Paweł Kurek, który wstrzymał się od głosu w pierwotnym głosowaniu, ale teraz twierdzi, że uchwała była niemądra i powinna zostać unieważniona.
Na poziomie krajowym, Jarosław Kaczyński, prezes Prawa i Sprawiedliwości, powiedział Gazecie Polskiej w zeszłym tygodniu, że Polska musi oprzeć się ideologii LGBT która "osłabia Zachód" i "przeczy zdrowemu rozsądkowi".
U podstaw impasu w Kraśniku leżą polityczne i demograficzne realia regionu, w którym wielu młodych ludzi wyjechało w poszukiwaniu pracy za granicą lub w stolicy, Warszawie, i gdzie Kościół katolicki zachowuje potężne wpływy.
Podczas gdy wielu starszym ludziom podoba się, że ich miasto jest "wolne od LGBT", młodzi, którzy pozostali w Kraśniku, są zbulwersowani. Amanda Wójcicka, 24-letnia pracownica sklepu spożywczego, mówi, że pomysł jest żenujący.
Z drugiej strony Jan Chamara, 73-letni były robotnik budowlany, mówi, że wolałby żyć na diecie składającej się z samych ziemniaków, niż poddać się ekonomicznej presji z zewnątrz, by uchylić uchwałę. - Nie chcę ich pieniędzy - mówi Chamara, który przyznał, że nigdy nie widział gejów w Kraśniku, ale mimo to czuł, że podjęte środki ostrożności są konieczne. - Przetrwamy - podkreśla.
Kraśnik zyskał tak wielką sławę, że francuski minister odpowiedzialny za sprawy europejskie powiedział, że chce odwiedzić to miasto, aby pokazać swój sprzeciw wobec dyskryminacji podczas oficjalnej wizyty w Polsce. Clément Beaune, francuski urzędnik i homoseksualista, odwołał wizytę w Kraśniku wobec – jak to ujął – nacisków ze strony polskich urzędników, aby nie jechać, co według polskiego ministerstwa spraw zagranicznych było nieprawdą.
Kiedy Kraśnik i inne miasta przyjęły uchwały o "wolności od LGBT" na początku 2019 r, niewiele osób zwróciło na to uwagę, gdyż powszechnie uznawano to za polityczny chwyt partii rządzącej, która rozkoszuje się atakowaniem "poprawności politycznej" swoich wrogów.
Zmieniło się to jednak na początku ubiegłego roku, kiedy Bartosz Staszewski, działacz LGBT z Warszawy zaczął odwiedzać miasta, które ślubowały zakazać "ideologii LGBT". Staszewski, zajmujący się produkcją filmów dokumentalnych, zabrał ze sobą żółtą tabliczkę przypominającą oficjalny znak, na której w czterech językach napisano: "STREFA WOLNA OD LGBT". Postawił fałszywą tabliczkę obok prawdziwego oznakowania w każdym mieście i robił zdjęcia, które następnie zamieścił w mediach społecznościowych.
Akcja, którą nazwał "performensem", wywołała oburzenie w całej Europie, ponieważ zwróciła uwagę na to, co Staszewski opisał w wywiadzie w Warszawie jako staranie konserwatystów by "przekształcić podstawowe prawa człowieka w ideologię".
Premier Mateusz Morawiecki oskarżył Staszewskiego o wywołanie fałszywego skandalu wokół "stref zakazu wstępu", które nie istnieją. Kilka miast wspieranych przez prawicową organizację częściowo finansowaną przez rząd złożyło pozwy o zniesławienie przeciwko działaczowi w związku z przedstawieniem przez niego zakazów związanych z "ideologią" jako zakazu dla osób LGBT.
Jednak nawet ci, którzy popierają uchwały, często wydają się być zdezorientowani co do tego, co chcą wykluczyć.
Elżbieta Kruk, prominentna polityk PiS, zapytana w telewizji, czy okolice Kraśnika staną się pierwszą w Polsce strefą wolną od LGBT, odpowiedziała: "Myślę, że Polska będzie pierwszym obszarem wolnym od LGBT". Później odwróciła się i dopowiedziała, że celem jest "ideologia LGBT".
Dla Wilka, burmistrza Kraśnika, te semantyczne spory są znakiem, że czas porzucić próby uczynienia miasta "wolnym" od kogokolwiek lub czegokolwiek.
Jednakże Albiniak, inicjator uchwały, przyrzekł, że przeciwstawi się temu, co nazwał szantażem ze strony obcokrajowców grożących wstrzymaniem funduszy.
- Jeśli zagłosuję za uchyleniem uchwały, zagłosuję przeciwko sobie - mówi.

Kraśnik zapłaci cenę za "strefy wolne od LGBT"

Kraśnik zagłosował za tym, by być "strefą wolną od LGBT.", aby zadowolić konserwatywnych wyborców. Teraz burmistrz żałuje tego posunięcia...

Kraśnik stimmte vor zwei Jahren dafür, eine "LGBT-freie Zone" zu sein, um konservative Wähler zufriedenzustellen. Nach Kritik und Finanzierungsabsagen anderer europäischer Länder bereut der Bürgermeister den Schritt.

Als der Gemeinderat vor zwei Jahren einen Beschluss verabschiedete, um seine Kleinstadt im Südosten Polens als "LGBT-freie Zone" zu erklären, sah der Bürgermeister in dieser symbolischen und rechtlich sinnlosen Geste kein großes Problem.
Heute bemüht er sich um Schadensbegrenzung.
Was zunächst wie ein kostenloses Zugeständnis an die Konservativen im ländlichen und erzkatholischen Grenzgebiet zur Ukraine aussah, ist für Kraśnik zu einer teuren Blamage geworden. Die Entscheidung hat Millionen von ausländischen Geldern gefährdet und, so Bürgermeister Wojciech Wilk, "unsere Stadt zum Synonym für Homophobie gemacht". Das sei, wie er betont, nicht zutreffend.
Eine französische Stadt kündigte letztes Jahr aus Protest die Partnerschaft mit Kraśnik. Und Norwegen, von dem der Bürgermeister gehofft hatte, ab diesem Jahr knapp 10 Millionen Euro für Entwicklungsprojekte zu bekommen, sagte im September, dass es keiner polnischen Stadt Zuschüsse geben würde, die sich als "frei von LGBT" erklärt.
"Wir sind zum Gespött Europas geworden, und es sind die Bürger, nicht die Lokalpolitiker, die am meisten gelitten haben", beklagt Wilk. Er setzt sich nun bei den Gemeinderäten dafür ein, den Beschluss aufzuheben, die die 32.000 Stadtbewohner in den Mittelpunkt einer lautstarken Debatte über traditionelle und moderne Werte stellte. Die Situation veranschaulicht auch die realen Konsequenzen politischer Posen in den Schützengräben der europäischen Kulturkriege.
Als Kraśnik sich als "frei von LGBT" erklärte, folgte es Dutzenden Städten in der Region, die ähnliche Maßnahmen mit starker Unterstützung von Polens rechter Regierungspartei PiS und der katholischen Kirche beschlossen hatten.
Die Erklärungen waren Teil der PiS-Bemühungen, ihre Basis vor den Präsidentschaftswahlen 2020 hinter sich zu versammeln. Dabei verbieten sie Homosexuellen nicht den Zugang zur Stadt oder drohen denen, die schon da sind, mit Ausweisung. Sie geloben zudem, die "LGBT-Ideologie" fernzuhalten, ein Begriff, den Konservative verwenden, um Ideen und Lebensstile zu beschreiben, durch die sie polnische Traditionen und christliche Werte in Gefahr sehen.
Cezary Nieradko, ein 22-jähriger Student, bezeichnet sich selbst als Kraśniks "einzigen offenen Schwulen" und weist den Begriff "LGBT-Ideologie" als Vorwand für Homophobie zurück. Er erinnert sich daran, wie sich sein örtlicher Apotheker nach der Verabschiedung des Beschlusses weigerte, sein Rezept für ein Herzmedikament auszustellen.
Nieradko zog vor kurzem ins nahegelegene, größere Lublin, wo der Regionalrat ebenfalls einen solchen Beschluss verabschiedet hat. Lublins Bewohner seien aber, wie er sagt, insgesamt aufgeschlossener.
Jan Albiniak, der Stadtrat von Kraśnik, der den Beschluss verfasst hat, sagt, dass er persönlich nichts gegen schwule Menschen habe, die er als "Freunde und Kollegen" bezeichnet. Er wolle vielmehr Ideen eindämmen, die "die normale, reguläre Funktionsweise unserer Gesellschaft stören".
Er sagte, er habe den Beschluss verfasst, nachdem er online ein Video gesehen hatte, in dem Abtreibungsrechtsaktivistinnen christliche Männer in Argentinien anschreien. Das habe zwar nichts mit LGBT-Themen oder Polen zu tun, und dennoch, so Albiniak, zeige das Video, dass "wir es hier mit etwas Bösem zu tun haben. Wir sehen Darstellungen von dämonischem Verhalten" auf der ganzen Welt, das "gestoppt werden müssen."
Als Reaktion auf eine Reihe von Anti-LGBTQI-Beschlüssen im selbst für polnische Verhältnisse konservativen Südosten des Landes haben die Europäische Union sowie Norwegen und Island erklärt, dass sie jeder polnischen Stadt, die gegen Europas Verpflichtung zu Toleranz und Gleichheit verstößt, die Mittel streichen werden.
Das Europäische Parlament verabschiedete im letzten Monat einen Beschluss, der alle 27 Mitgliedsländer zu einer "LGBTQI-Freiheitszone" erklärt, obwohl diese Geste, genau wie die polnischen Erklärungen, rechtlich nichtig ist.
Das ganze "Sich-Positionieren" hat jedoch bereits konkrete Folgen.
Kraśniks Bürgermeister macht sich Sorgen, dass er, wenn der Status seiner Stadt als "LGBT-freie Zone" nicht aufgehoben wird, kaum eine Chance hat, ausländische Gelder für Elektrobusse und Jugendprogramme zu bekommen. Diese seien besonders wichtig, um die Abwanderung junger Leute aus der Stadt zu stoppen.
"Meine Position ist klar: Ich will, dass dieser Beschluss aufgehoben wird", sagt er, "denn er ist schädlich für die Stadt und ihre Einwohner."
Das wird nicht einfach.
Konfrontiert mit dem Verlust ausländischer Zuschüsse haben mehrere polnische Städte, die sich als "LGBT-frei" deklariert oder eine "Familien-Charta" verabschiedet hatten, die vermeintlich traditionelle Werte stärken soll, zuletzt ihre Meinung geändert. Aber der 21-köpfige Rat in Kraśnik, der letztes Jahr gegen die Aufhebung gestimmt hatte, wies den erneuten Ruf des Bürgermeisters nach einer weiteren Abstimmung kürzlich ab.
Nur ein Mitglied hat offen seine Bereitschaft geäußert, die Seiten zu wechseln. "Ich habe einen Fehler gemacht", sagte Paweł Kurek. Er enthielt sich bei der ursprünglichen Abstimmung, meint aber jetzt, dass der Beschluss eine dumme Idee war und aufgehoben werden sollte.
Auf nationaler Ebene sagte der PiS-Vorsitzende Jarosław Kaczyński letzte Woche der Zeitung "Gazeta Polska", dass Polen LGBT-Ideen widerstehen müsse, die "den Westen schwächen" und "gegen jeden gesunden Menschenverstand" seien.
Hinter der Pattsituation in Kraśnik stehen die politischen und demographischen Realitäten einer von der katholischen Kirche besonders geprägten Region, die viele junge Menschen verlassen haben, um im Ausland oder in der Hauptstadt Warschau Arbeit zu finden.
Während viele ältere Leute das neue Label ihrer Stadt mögen, sind junge Leute vor Ort entsetzt. Amanda Wojcicka, eine 24-jährige Angestellte in einem Lebensmittelladen, findet die Idee peinlich.
Aber Jan Chamara, ein 73-jähriger ehemaliger Bauarbeiter, sagt, er würde lieber nur von Kartoffeln leben, als dem wirtschaftlichen Druck von außen nachzugeben und den Beschluss aufzuheben. "Ich will ihr Geld nicht", sagt er. Er meint, dass er noch nie schwule Menschen in Kraśnik gesehen habe, Vorsichtsmaßnahmen aber dennoch notwendig seien. "Wir werden überleben."
Kraśnik hat eine solche Berühmtheit erlangt, dass Clément Beaune, französischer Minister für europäische Angelegenheiten, sagt, er habe die Stadt besuchen wollen, um seine Ablehnung von Diskriminierung im Rahmen eines offiziellen Besuchs in Polen zu zeigen. Beaune, selbst schwul, sagte den Besuch in Kraśnik ab, nachdem er von polnischen Politikern unter Druck gesetzt worden sein soll, nicht zu kommen – eine Behauptung, die das polnische Außenministerium bestreitet.
Als Kraśnik und andere Städte Anfang 2019 ihre Beschlüsse verabschiedeten, erfuhr dies kaum Beachtung. Sie werden weithin als politischer Stunt einer Regierungspartei angesehen, die sich daran erfreut, die "politische Korrektheit" ihrer Gegner zu beleidigen.
Das änderte sich Anfang 2020, als Bartosz Staszewski, ein Dokumentarfilmer und LGBTQI-Aktivist aus Warschau, nach und nach die Städte besuchte, die sich dem Kampf gegen die "LGBT-Ideologie" verschrieben hatten. Staszewski nahm ein offiziell aussehendes gelbes Schild mit, auf dem in vier Sprachen "LGBT-FREIE ZONE" stand. Er stellte es neben die jeweils echten Ortsschilder und machte Fotos, die er in den sozialen Medien veröffentlichte.
Die Aktion, die er als "Performance-Kunst" bezeichnet, löste in ganz Europa Empörung aus, da sie ein Schlaglicht darauf wirft, was Staszewski als einen Vorstoß der Konservativen beschrieb, "grundlegende Menschenrechte als Ideologie zu betiteln".
Premierminister Mateusz Morawiecki beschuldigte Staszewski, einen falschen Skandal über "No-Go-Zonen" zu erzeugen, die so nicht existieren würden. Mehrere Städte, die von einem rechten, von der Regierung teilfinanzierten Verein unterstützt werden, haben Verleumdungsklagen gegen den Aktivisten eingereicht. Er soll die Verbote der "Ideologie" als Ausschluss von queeren Personen dargestellt haben.
Aber selbst diejenigen, die die Beschlüsse unterstützen, wirken oft verwirrt darüber, was genau sie ausschließen wollen.
Als die prominente PiS-Politikerin Elżbieta Kruk im Fernsehen gefragt wurde, ob die Region um Kraśnik die erste LGBT-freie Zone Polens werden würde, sagte sie: "Ich denke, Polen wird die erste LGBT-freie Zone werden." Später korrigierte sie, sie habe die "LGBT-Ideologie" gemeint.
Für Wojciech Wilk, Kraśniks Bürgermeister, ist das semantische Gezänk ein Zeichen, dass es an der Zeit ist, aufzugeben, die Stadt von irgendjemandem oder irgendetwas "frei" zu machen.
Aber Jan Albiniak, der Initiator der Beschlüsse, schwört, sich dem zu widersetzen, was er "Erpressung durch Ausländer, die mit der Zurückhaltung von Geldern drohen", nennt.&nbsp;
"Wenn ich für die Aufhebung stimme," sagte er, "stimme ich gegen mich selbst."

"LGBT-freie Zonen": Eine polnische Stadt erfährt Konsequenzen

Das polnische Dorf Kraśnik stimmte dafür, eine "LGBT-freie Zone" zu sein. Nun bereut der Bürgermeister den Schritt – weil er kein Geld mehr bekommt.

Kraśnik votó a favor saberse "libre de LGTB" hace dos años para satisfacer a los votantes conservadores. Ahora, el alcalde se arrepiente de la medida, que ha provocado la censura de otros países europeos y ha puesto en peligro la financiación de la localidad

Cuando los concejales de una pequeña ciudad del sureste de Polonia aprobaron hace dos años una resolución para declararla "libre de LGTB", el alcalde no vio mucho daño en lo que parecía un gesto simbólico y legalmente inútil.
Hoy lucha por contener los daños.
Al principio parecía un trámite para los conservadores de la zona rural y devota de la frontera polaca junto a Ucrania, pero la decisión de mayo de 2019 se ha convertido en una vergüenza costosa para la ciudad de Kraśnik. Ha puesto en peligro millones de dólares de financiación extranjera y, según el alcalde Wojciech Wilk, ha convertido a la ciudad "en un sinónimo de homofobia", algo que, insiste, no es exacto.
Una ciudad francesa rompió el año pasado su asociación con Kraśnik en señal de protesta. Y Noruega, país del que el alcalde esperaba obtener casi 10 millones de dólares a partir de este año para financiar proyectos de desarrollo, dijo en septiembre que no concedería subvenciones a ninguna ciudad polaca que se declarara "libre de LGTB".
"Nos hemos convertido en el hazmerreír de Europa, y son los ciudadanos, no los políticos locales, los que más han sufrido", lamenta Wilk, que ahora presiona a los concejales para que deroguen la resolución que puso a los 32.000 residentes de la ciudad en medio de un estridente debate sobre los valores tradicionales y modernos. La situación también ilustra las consecuencias reales de las posturas políticas en las trincheras de las guerras culturales europeas.
Cuando Kraśnik se declaró "libre de LGTB", se unió a docenas de ciudades de la región que habían adoptado medidas similares con un fuerte apoyo del partido derechista polaco Ley y Justicia y de la Iglesia católica.
Las declaraciones, que forman parte de los esfuerzos del partido por reunir a sus bases antes de las elecciones presidenciales de 2020, no prohíben la entrada a los homosexuales ni amenazan con expulsar a los ya presentes. En cambio, se comprometieron a mantener fuera la "ideología LGBT", un término que utilizan los conservadores para describir ideas y estilos de vida que consideran amenazantes para la tradición polaca y los valores cristianos.
Cezary Nieradko, un estudiante de veintidós años que se describe a como el "único gay abierto" de Kraśnik, rechaza el término "ideología LGTB" como una cortina de humo para la homofobia. Recuerda, por ejemplo, cómo su farmacéutico local se negó a darle su receta para un medicamento para el corazón después de que la ciudad adoptara la resolución.
Nieradko se trasladó hace poco a la ciudad cercana de Lublin, donde el consejo regional también ha adoptado una resolución "libre de LGTB", pero cuyos residentes, según él, son en general más abiertos de mente.
Jan Albiniak, el concejal de Kraśnik que redactó la resolución, asegura que no tenía nada personal contra los homosexuales, a los que describe como "amigos y colegas", y que quería contener las ideas que "perturban el funcionamiento normal y regular" de la sociedad.
Dice que había redactado la resolución después de ver un vídeo en internet de activistas por el derecho al aborto que gritaban a hombres cristianos en Argentina. Aunque eso no tenía nada que ver con los asuntos LGTB o con Polonia, Albiniak recuerda que el vídeo mostraba "algún tipo de mal" y "manifestaciones de comportamiento demoníaco" en todo el mundo que "deben ser detenidas".
En respuesta a la oleada de resoluciones anti-LGTB en el corazón de Polonia, la Unión Europea, de la que Polonia es miembro, así como Noruega e Islandia, han dicho que cortarán la financiación a cualquier ciudad polaca que viole el compromiso de Europa con la tolerancia y la igualdad.
El Parlamento Europeo también aprobó el mes pasado una resolución que declara a los veintisiete países del bloque "zona de libertad" para las personas LGTB, aunque, al igual que las resoluciones polacas que declaran lo contrario, la declaración no tiene fuerza legal.
Sin embargo, todas las posturas han empezado a tener consecuencias concretas.
Al alcalde de Kraśnik le preocupa que, a menos que se anule el estatus de "libre de LGTB" de su ciudad, tiene pocas posibilidades de conseguir fondos extranjeros para financiar autobuses eléctricos y programas para jóvenes. Según él, estos fondos son muy importantes porque la juventud sigue marchándose.
"Mi postura es clara: quiero que se derogue esta resolución porque es perjudicial para la ciudad y sus habitantes", sostiene.
Será una lucha ardua.
Ante la pérdida de subvenciones extranjeras, otras ciudades polacas que se declararon "libres de LGTB" o adoptaron una "carta familiar" que pregonaba los valores tradicionales han cambiado de opinión en los últimos meses. Pero el consejo de veintiún miembros de Kraśnik, que votó el año pasado contra la derogación, rechazó hace poco un llamamiento del alcalde para celebrar otra votación.
Solo un miembro ha manifestado su disposición a cambiar de bando. "Cometí un error", asegura Pawel Kurek, que se abstuvo en la primera votación, pero que ahora dice que la resolución fue una tontería y debe ser anulada.
A nivel nacional, el presidente de Ley y Justicia, Jaroslaw Kaczynski, declaró la semana pasada al periódico Gazeta Polska que Polonia debía resistirse a las ideas LGTB que "debilitan a Occidente" y van "contra todo sentido común".
Bajo el estancamiento de Kraśnik subyacen las realidades políticas y demográficas de una región en la que muchos jóvenes se han ido a buscar trabajo al extranjero o a Varsovia, y en la que la Iglesia católica todavía es una fuerza poderosa.
Mientras que a muchas personas mayores les gusta que su ciudad esté "libre de LGTB", los jóvenes que se han quedado están consternados. Para Amanda Wojcicka, de veinticuatro años y trabajadora de una tienda, la idea es vergonzosa.
Pero Jan Chamara, un antiguo trabajador de la construcción de 73 años, dice que prefería vivir solo a base de patatas que ceder a la presión económica del exterior para derogar la resolución. "No quiero su dinero", afirma Chamara, que asegura nunca haber visto personas homosexuales en Kraśnik, pero que aun así consideraba necesario tomar precauciones. "Sobreviviremos".
Kraśnik ha adquirido tal notoriedad que un ministro francés responsable de asuntos europeos dijo que quería visitar la ciudad para mostrar su oposición a la discriminación durante una visita oficial a Polonia. El funcionario, Clément Beaune, que es gay, canceló la visita a Kraśnik tras lo que describió como presiones de funcionarios polacos para que no fuera, una afirmación que el Ministerio de Asuntos Exteriores de Polonia asegura que es falsa.
Cuando Kraśnik y otras ciudades adoptaron resoluciones "libres de LGTB" a principios de 2019, poca gente prestó atención a lo que fue visto como un truco político de un partido gobernante que se deleita en ofender la "corrección política" de sus enemigos.
Pero eso cambió a principios del año pasado, cuando el activista LGTB de Varsovia Bartosz Staszewski comenzó a visitar las ciudades que habían prometido desterrar la "ideología LGTB". Staszewski, documentalista, se llevó un cartel amarillo de aspecto oficial en el que estaba escrito en cuatro idiomas: "ZONA LIBRE DE LGTB". Colocó el cartel falso junto al real de cada ciudad y tomó fotografías que publicó en las redes sociales.
La acción, que calificó de "arte escénico", provocó la indignación de toda Europa al poner en evidencia lo que Staszewski describió en una entrevista en Varsovia como un impulso de los conservadores para "convertir los derechos humanos básicos en una ideología".
El primer ministro polaco, Mateusz Morawiecki, ha acusado a Staszewski de generar un falso escándalo sobre "zonas prohibidas" que no existen. Varias ciudades, apoyadas por un grupo de derecha financiado en parte por el Gobierno, han presentado demandas por difamación contra el activista por su representación de las prohibiciones por "ideología", como si se tratara de una prohibición para las personas LGTB.
Pero incluso los que apoyan las medidas a menudo parecen confundidos sobre qué quieren excluir.
"Creo que Polonia va a ser la primera zona libre de LGTB", dijo en televsión la diputada de Ley y Justicia, Elzbieta Kruk, cuando se le preguntó si la región que rodea a Kraśnik sería la primera zona libre de LGTB de Polonia. Más tarde se retractó y aseguró que el objetivo era "la ideología LGTB".
Para Wilk, alcalde de Kraśnik, la disputa semántica es una señal de que ha llegado el momento de abandonar los intentos de hacer que la ciudad esté "libre" de cualquier cosa o persona.
Pero Albiniak, promotor de la resolución, promete resistir lo que ha denunciado como un chantaje de los extranjeros que amenazan con retener los fondos.
"Si voto por la derogación —dice—, voto contra mí mismo".

Una ciudad polaca paga el precio de una resolución anti-LGTB

Kraśnik votó a favor de saberse "libre de LGTB" en 2019 para satisfacer a los votantes conservadores, y ahora recibe el rechazo de otros países

Το Κράσνικ ψήφισε να είναι «ελεύθερο από ΛΟΑΤ» πριν από δύο χρόνια για να ικανοποιήσει τους συντηρητικούς ψηφοφόρους. Τώρα, ο δήμαρχος μετανιώνει για την κίνηση αυτή, η οποία οδήγησε σε αποδοκιμασία από άλλες ευρωπαϊκές χώρες και έθεσε σε κίνδυνο τη χρηματοδότηση

Όταν οι τοπικοί σύμβουλοι υιοθέτησαν ένα ψήφισμα πριν από δύο χρόνια, με το οποίο η μικρή τους πόλη στη νοτιοανατολική Πολωνία ανακηρύχθηκε «ελεύθερη από ΛΟΑΤ», ο δήμαρχος δεν το θεώρησε κάτι τρομερό καθώς φαινόταν μια συμβολική και νομικά άσκοπη χειρονομία.
Σήμερα, προσπαθεί να περιορίσει τη ζημιά.
Αυτό που αρχικά φαινόταν ως μια χωρίς επιβάρυνση προσφορά στους συντηρητικούς στην αγροτική και θρησκευόμενη πολωνική παραμεθόριο περιοχή δίπλα στην Ουκρανία, η απόφαση του Μαΐου 2019 έγινε μια ντροπή που κοστίζει στην πόλη του Κράσνικ. Έθεσε σε κίνδυνο εκατομμύρια δολάρια σε ξένες χρηματοδοτήσεις και, όπως δήλωσε ο δήμαρχος Βόιτσεκ Βιλκ, μετέτρεψε «την πόλη μας σε συνώνυμο της ομοφοβίας», κάτι που επέμεινε ότι δεν ήταν ακριβές.
Μια γαλλική πόλη διέκοψε πέρυσι την αδελφοποίηση της με την Κράσνικ σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Και η Νορβηγία, από την οποία ο δήμαρχος ήλπιζε να λάβει σχεδόν 10 εκατομμύρια δολάρια από φέτος για τη χρηματοδότηση αναπτυξιακών έργων, δήλωσε τον Σεπτέμβριο ότι δε θα δώσει επιχορηγήσεις σε καμία πολωνική πόλη που δηλώνει «ελεύθερη από ΛΟΑΤ».
«Έχουμε γίνει ο περίγελος της Ευρώπης και οι πολίτες και όχι οι τοπικοί πολιτικοί είναι αυτοί που έχουν υποφέρει περισσότερο», παραπονέθηκε ο κ. Βιλκ, ο οποίος πιέζει τώρα τους συμβούλους να καταργήσουν το ψήφισμα που έθεσε τους 32.000 κατοίκους της πόλης στο επίκεντρο μιας θορυβώδους συζήτησης για τις παραδοσιακές και τις σύγχρονες αξίες. Η κατάσταση δείχνει επίσης τις πραγματικές συνέπειες της πολιτικής στάσης στα χαρακώματα των πολιτιστικών πολέμων της Ευρώπης.
Όταν το Κράσνικ αυτοανακηρύχθηκε «ελεύθερο από ΛΟΑΤ», προσχώρησε σε δεκάδες άλλες πόλεις της περιοχής που είχαν υιοθετήσει παρόμοια μέτρα με την ισχυρή υποστήριξη του κυβερνώντος δεξιού κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη της Πολωνίας και της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Οι διακηρύξεις, μέρος των προσπαθειών του κόμματος να συσπειρώσει τη βάση του πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2020, δεν απαγόρευαν την είσοδο σε ομοφυλόφιλους ούτε απείλησαν με απέλαση τους ήδη παρόντες. Αντίθετα, ορκίστηκαν να κρατήσουν έξω τη «ΛΟΑΤ ιδεολογία», έναν όρο που χρησιμοποιείται από τους συντηρητικούς για να περιγράψουν ιδέες και τρόπους ζωής που θεωρούν απειλητικούς για την πολωνική παράδοση και τις χριστιανικές αξίες.
Ο Τσεζάρι Νιεράντκο, ένας 22χρονος φοιτητής που περιγράφει τον εαυτό του ως τον «μοναδικό ανοιχτά γκέι» του Κράσνικ, απέρριψε τον όρο «ΛΟΑΤ ιδεολογία» ως προπέτασμα καπνού για την ομοφοβία. Θυμήθηκε πώς, μετά την έκδοση του ψηφίσματος της πόλης, ο τοπικός φαρμακοποιός του αρνήθηκε να του εκτελέσει τη συνταγή για ένα φάρμακο για την καρδιά.
Ο κ. Νιεράντκο μετακόμισε πρόσφατα στην κοντινή πόλη του Λούμπλιν, όπου το περιφερειακό συμβούλιο έχει επίσης υιοθετήσει ψήφισμα που τη χαρακτηρίζει «ελεύθερη από ΛΟΑΤ», αλλά οι κάτοικοι της οποίας, όπως είπε, είναι γενικά πιο ανοιχτόμυαλοι.
Ο Γιάν Αλμπινιάκ, ο δημοτικός σύμβουλος του Κράσνικ που συνέταξε το ψήφισμα, δήλωσε ότι δεν έχει τίποτα προσωπικά εναντίον των ομοφυλόφιλων, τους οποίους περιέγραψε ως «φίλους και συναδέλφους», και ότι ήθελε να περιορίσει τις ιδέες που «διαταράσσει τον κανονικό, καθιερωμένο τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε η κοινωνία μας».
Είπε ότι συνέταξε το ψήφισμα αφού παρακολούθησε ένα διαδικτυακό βίντεο με ακτιβιστές για το δικαίωμα στην άμβλωση να φωνάζουν σε χριστιανούς άνδρες στην Αργεντινή. Αν και αυτό δεν είχε καμία σχέση με τα θέματα ΛΟΑΤ ή την Πολωνία, ο κ. Αλμπινιάκ είπε ότι το βίντεο έδειξε ότι «έχουμε να κάνουμε με κάποιο είδος κακού εδώ και μπορούμε να δούμε εκδηλώσεις δαιμονικής συμπεριφοράς» σε όλο τον κόσμο που «πρέπει να σταματήσουν».
Σε απάντηση στην έξαρση των αντι-ΛΟΑΤ ψηφισμάτων σε όλη την επαρχία της Πολωνίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση, της οποίας η Πολωνία είναι μέλος, καθώς και η Νορβηγία και η Ισλανδία, δήλωσαν ότι θα διακόψουν τη χρηματοδότηση σε κάθε πολωνική πόλη που παραβιάζει τη δέσμευση της Ευρώπης για ανεκτικότητα και ισότητα.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε επίσης τον περασμένο μήνα ένα ψήφισμα που ανακήρυξε και τις 27 χώρες του μπλοκ σε «Ζώνη Ελευθερίας» των ΛΟΑΤ, αν και όπως και τα πολωνικά ψηφίσματα που δηλώνουν το αντίθετο, το ψήφισμα δεν έχει νομική ισχύ.
Όλη αυτή η στάση, ωστόσο, έχει αρχίσει να έχει συγκεκριμένες συνέπειες.
Ο δήμαρχος του Κράσνικ δήλωσε ότι ανησυχεί ότι αν δεν ανακληθεί το καθεστώς της πόλης του ως «ελεύθερη από ΛΟΑΤ», δεν έχει πολλές πιθανότητες να εξασφαλίσει ξένα κεφάλαια για τη χρηματοδότηση ηλεκτρικών λεωφορείων και προγραμμάτων για τη νεολαία, τα οποία, όπως είπε, είναι ιδιαίτερα σημαντικά επειδή οι νέοι άνθρωποι συνεχίζουν να φεύγουν.
«Η θέση μου είναι ξεκάθαρη: θέλω να καταργηθεί αυτή η απόφαση», είπε, «γιατί είναι επιζήμια για την πόλη και τους κατοίκους της».
Αυτός θα είναι ένας δύσκολος αγώνας.
Αντιμέτωπες με την απώλεια των ξένων επιχορηγήσεων, πολλές άλλες πολωνικές πόλεις που δήλωσαν ότι είναι «ελεύθερες από ΛΟΑΤ» ή υιοθέτησαν έναν «οικογενειακό χάρτη» που διατυμπανίζει τις παραδοσιακές αξίες, άλλαξαν γνώμη τους τελευταίους μήνες. Αλλά το 21μελές συμβούλιο του Κράσνικ, αφού ψήφισε πέρυσι κατά της κατάργησης, απέρριψε πρόσφατα την έκκληση του δημάρχου για νέα ψηφοφορία.
Μόνο ένα μέλος έχει εκφράσει ανοιχτά μια προθυμία του να αλλάξει στρατόπεδο. «Έκανα λάθος», δήλωσε ο Πάβελ Κούρεκ, ο οποίος απείχε από την αρχική ψηφοφορία αλλά τώρα λέει ότι το ψήφισμα ήταν ανόητο και πρέπει να ανακληθεί.
Σε εθνικό επίπεδο, ο Γιάροσλαβ Κατσίνσκι, ο πρόεδρος του Νόμου και Δικαιοσύνης, δήλωσε στην εφημερίδα Gazeta Polska την περασμένη εβδομάδα ότι η Πολωνία πρέπει να αντισταθεί στις ιδέες των ΛΟΑΤ &nbsp;που «αποδυναμώνουν τη Δύση» και είναι «ενάντια σε κάθε κοινή λογική».
Πίσω από το αδιέξοδο στο Κράσνικ βρίσκονται οι πολιτικές και δημογραφικές πραγματικότητες σε μια περιοχή όπου πολλοί νέοι έχουν φύγει για να βρουν δουλειά στο εξωτερικό ή στην πρωτεύουσα Βαρσοβία και όπου η Καθολική Εκκλησία παραμένει ισχυρή δύναμη.
Ενώ σε πολλούς ηλικιωμένους αρέσει που η πόλη τους είναι «ελεύθερη από ΛΟΑΤ», οι νέοι που έχουν παραμείνει είναι τρομοκρατημένοι. Η Αμάντα Βοϊτσίτσκα, μια 24χρονη υπάλληλος καταστήματος ψιλικών, δήλωσε ότι η ιδέα αυτή είναι ντροπιαστική.
Αλλά ο Γιάν Τσαμάρα, ένας 73χρονος πρώην εργάτης οικοδομών, δήλωσε ότι θα προτιμούσε να ζει μόνο με πατάτες παρά να ενδώσει στην οικονομική πίεση από έξω για την κατάργηση του ψηφίσματος. «Δε θέλω τα χρήματά τους», δήλωσε ο κ. Τσαμάρα, ο οποίος είπε ότι δεν έχει δει ποτέ ομοφυλόφιλους στο Κράσνικ, αλλά παρόλα αυτά θεωρεί ότι οι προφυλάξεις είναι απαραίτητες. «Θα επιβιώσουμε».
Το Κράσνικ έχει αποκτήσει τέτοια φήμη που ένας Γάλλος υπουργός αρμόδιος για ευρωπαϊκές υποθέσεις δήλωσε ότι ήθελε να επισκεφθεί πρόσφατα την πόλη για να δείξει την αντίθεσή του στις διακρίσεις κατά τη διάρκεια επίσημης επίσκεψης στην Πολωνία. Ο αξιωματούχος, Κλεμάν Μπον, ο οποίος είναι ομοφυλόφιλος, ακύρωσε την επίσκεψη στο Κράσνικ μετά από αυτό που περιέγραψε ως πίεση από Πολωνούς αξιωματούχους να μην πάει, ένας ισχυρισμός που το υπουργείο Εξωτερικών της Πολωνίας δήλωσε ότι ήταν αναληθής.
Όταν το Κράσνικ και άλλες πόλεις υιοθέτησαν ψηφίσματα που τις κήρυσσαν «ελεύθερες από ΛΟΑΤ» στις αρχές του 2019, λίγοι έδωσαν προσοχή σε αυτό που θεωρήθηκε ευρέως ως πολιτικό κόλπο από ένα κυβερνών κόμμα που απολαμβάνει να προσβάλλει την «πολιτική ορθότητα» των αντιπάλων του.
Αυτό όμως άλλαξε στις αρχές του περασμένου έτους, όταν ο Μπαρτόζ Σταζέφσκι, ένας ακτιβιστής ΛΟΑΤ από τη Βαρσοβία, άρχισε να επισκέπτεται πόλεις που είχαν ορκιστεί να απαγορεύσουν τη «ΛΟΑΤ ιδεολογία». Ο κ. Σταζέφσκι, σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ, πήρε μαζί του μια κίτρινη πινακίδα που έμοιαζε με επίσημη, στην οποία αναγραφόταν σε τέσσερις γλώσσες: «ΖΩΝΗ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΑΠΟ ΛΟΑΤ». Τοποθέτησε την ψεύτικη πινακίδα δίπλα στην πραγματική πινακίδα κάθε πόλης, βγάζοντας φωτογραφίες τις οποίες δημοσίευσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η ενέργεια αυτή, την οποία χαρακτήρισε ως «performance art», προκάλεσε οργή σε όλη την Ευρώπη, καθώς έριξε τα φώτα της δημοσιότητας σε αυτό που ο κ. Σταζέφσκι περιέγραψε σε συνέντευξή του στη Βαρσοβία ως μια προσπάθεια των συντηρητικών να «μετατρέψουν τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα σε ιδεολογία».
Ο πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι κατηγόρησε τον κ. Σταζέφσκι ότι δημιούργησε ένα ψεύτικο σκάνδαλο για «ζώνες απαγόρευσης» που δεν υπάρχουν. Αρκετές πόλεις, που υποστηρίζονται από μια δεξιά οργάνωση που χρηματοδοτείται εν μέρει από την κυβέρνηση, έχουν καταθέσει αγωγές δυσφήμισης κατά του ακτιβιστή για την αναπαράσταση των απαγορεύσεων της «ιδεολογίας» ως αποκλεισμού των ΛΟΑΤ ανθρώπων.
Αλλά ακόμη και εκείνοι που υποστηρίζουν τα μέτρα συχνά φαίνονται μπερδεμένοι σχετικά με το τι είναι αυτό που θέλουν να αποκλείσουν.
Ερωτηθείσα στην τηλεόραση αν η περιοχή γύρω από το Κράσνικ θα γίνει η πρώτη ζώνη της Πολωνίας ελεύθερη από ΛΟΑΤ, η Ελζμπιέτα Κρουκ, εξέχουσα πολιτικός του Νόμου και Δικαιοσύνης, δήλωσε: «Νομίζω ότι η Πολωνία θα είναι η πρώτη περιοχή ελεύθερη από ΛΟΑΤ». Αργότερα άλλαξε γνώμη και είπε ότι ο στόχος ήταν η «ΛΟΑΤ ιδεολογία».
Για τον κ. Βιλκ, δήμαρχο του Κράσνικ, η σημασιολογική διαμάχη είναι ένα σημάδι ότι είναι καιρός να εγκαταλειφθούν οι προσπάθειες να γίνει η πόλη «ελεύθερη» από οποιονδήποτε ή οτιδήποτε.
Αλλά ο κ. Αλμπινιάκ, ο εμπνευστής του ψηφίσματος, ορκίστηκε να αντισταθεί σε αυτό που κατήγγειλε ως εκβιασμό από τους ξένους που απειλούν με παρακράτηση κονδυλίων.
«Αν ψηφίσω υπέρ της κατάργησης», είπε, «ψηφίζω εναντίον του εαυτού μου».

Μια πολωνική πόλη πρώτα «καθάρισε από ΛΟΑΤ», τώρα πληρώνει το τίμημα

Το Κράσνικ ψήφισε να είναι «ελεύθερο από ΛΟΑΤ» προς τέρψιν των συντηρητικών ψηφοφόρων. Τώρα μετανιώνει. Αποδοκιμάζεται από άλλες χώρες

avatar.png

222843761.jpg

Two researchers are on trial for writing that a Polish mayor was complicit in a massacre. Critics say the government is trying to emphasize Polish suffering in World War II and downplay complicity in Nazi crimes

MALINOWO, Poland — From a forest on the edge of this tiny village in eastern Poland, a distant and mostly forgotten local horror is reverberating widely. It has cast a pall over the 30 villagers who live nearby, reached into a courtroom in Warsaw, and is now radiating distress around the world over the rewriting of Holocaust history.
The case has its roots in the Nazi occupation of Poland during World War II, when terrified Jews took shelter in the forest and, according to a survivor cited in a recent Polish study of the Holocaust, were murdered there after the wartime mayor of Malinowo, a Pole, told the Nazis of their hiding place.
That horror, however, has been,revived by a libel suit against two scholars who edited the study and who stand accused of besmirching the honor of the long-dead mayor and the Polish nation. A verdict in the case, which was brought by the niece of the mayor with support from bodies funded in part by Poland’s government, is expected Tuesday.
The targets of the libel action are Jan Grabowski, a Polish Canadian history professor at the University of Ottawa, and Barbara Engelking, a historian with the Polish Center for Holocaust Research. Together they edited “Night Without End,” a 1,700-page 2018 study on the role played by individual Poles in aiding Nazi murder.
“In a normal world, this case would have been dismissed long ago,” Grabowski said in an interview. “But Poland can no longer be considered a normal democracy,” he added, accusing the governing Law and Justice Party of starting a “reconquest of history” by focusing on Poland’s own suffering during the war and downplaying its complicity in Nazi crimes against Jews.
The Polish government denies any involvement in the libel case. But it helped make it possible by amending the law in 2020 to waive court costs for all cases connected with “the struggle of the Polish Nation against Nazism and Communism.”
In a sign that the libel suit is not an isolated incident, police officials in eastern Poland recently summoned the editor of an online site about Jewish life to ask why she had “insulted the Polish nation” by writing that “Polish participation in the Shoah is a historical fact.”
Before it was invaded in 1939 by Nazi Germany and the Soviet Union, Poland had Europe’s largest Jewish population. As the war expanded and Hitler turned on his erstwhile Soviet ally, conquered Polish lands became the focus of the Nazis’ Final Solution, with around 3 million Jews — half the total number killed across Europe — murdered in Poland, mostly in death camps like Auschwitz and Treblinka.
But Poland never installed a collaborationist government and is proud of its record of fierce resistance to the Nazis.
This pride, however, has taken on an aggressive, intolerant edge since the Law and Justice Party took power in 2015. It has sought to criminalize any questioning of Polish wartime heroism and poured money into research groups and museum projects that present Poland as Europe’s perpetual and entirely blameless victim, a “Christ of Nations” repeatedly crucified by foreign powers.
Walentyna Golaszewska, a 64-year-old resident of Malinowo, said she grew up hearing stories about how her grandparents had taken food to Jews hiding in the forest. She was shocked to learn that the then-mayor, Edward Malinowski, has now been accused of aiding their murder.
“I thought this whole thing would have gone away with my grandfather’s generation,” she said. “It all happened over 70 years ago and everyone is now dead. None of us can really know the truth.”
She recently ordered a copy of the study coedited by Grabowski because she wanted to learn more about events obscured for so many years by family legend and village gossip.
“It is very hard to explain why one person helps and another person kills,” she said.
Also hard to explain, she added, is why the wartime mayor’s niece, Filomena Leszczynska, had decided to sue Grabowski and Engelking for libel and damages of around $27,000.
The niece, who is nearly blind and lives on the edge of the village next to her family’s farm, declined to be interviewed. A young relative said she was too sick to talk.
Grabowski and his supporters believe the case originated with nationalist groups close to the government, like the Polish League Against Defamation, which receives funding from the state.
In a telephone interview, Maciej Swirski, the head of the League Against Defamation, denied acting on behalf of the state or the Law and Justice Party. But he acknowledged that he had helped initiate the libel case. He said he had traveled to Malinowo and told Leszczynska that he had found errors in the book, proving that her uncle was maligned.
Swirski said his organization had raised money from private donors to pay Leszczynska’s lawyers and finance her suit.
The libel complaint alleges that the scholars maliciously smeared the wartime mayor as a murderer, when he had “hid Jews and did this absolutely selflessly.” His niece, the complaint says, was “very hurt” and wanted to keep “the memory of her heroic uncle alive.”
Critics of the action see it as a fight to silence independent historical scholarship. Yad Vashem, Israel’s Holocaust memorial and research center, denounced it as “a serious attack on free and open research,” saying it was “unacceptable” to set limits on academic study “though judicial or political pressure.”
Grabowski acknowledged that the study erred by conflating the histories of two Malinowo mayors who shared the same name, Edward Malinowski. But, he said, this error put Leszczynska’s uncle in a better light because it ascribed to him acts of kindness toward Jews by his younger namesake.
In 2012, shortly before his death, the younger Edward Malinowski was invited by Jewish groups to attend a ceremony in the Malinowo forest unveiling a stone memorial decorated with a Star of David.
“The war ended 75 years ago, but it still lives on in our bones. It will last forever,” Malinowski’s son, Zygmunt, recalled on Saturday during a visit to the memorial.
Poland, he said, should recognize that it was not only Nazis who killed Jews. But in eastern Poland, “Poles suffered no less than the Jews,” he said.
The libel case has received extensive favorable coverage from media outlets controlled by the Law and Justice party and the book at the center of the case has been denounced by the Institute of National Remembrance, a state body that has led efforts to keep history on a narrow, patriotic path. The institute has prosecutorial powers to enforce what since 2018 has been an official mission that includes “protecting the reputation of the Republic of Poland and the Polish Nation.”
That Poles suffered horrendously under Nazi occupation and sometimes helped Jews is established fact, said David Silberklang, senior historian at Yad Vashem in Israel.
“No scholar with any credentials would say Poland was evil, that Poland was completely indifferent to the fate of Jews,” Silberklang said in a telephone interview. “It was a clearly a very complex situation.”
Of 27,712 people classified by Yad Vashem as Righteous Among the Nations — non-Jews who took great risks to save Jews during the Holocaust — more than 7,000 are Polish, far more than from any other country.
Polish heroism, however, coexisted with sometimes monstrous acts of violence, a fact that the Law and Justice Party and nationalist outfits have struggled to obscure. In one episode in July 1941, villagers in Jedwabne, northeast of Warsaw, locked more than 300 Jews, neighbors with whom they had previously lived peacefully, in a barn and set it on fire, killing all of them.
The government caused international outrage in 2018 when it introduced legislation that would have made it a criminal offense to accuse the Polish nation of complicity in the Holocaust. The law was amended to replace criminal penalties with less severe civil sanctions.
The libel case against Grabowski and Engelking, however, has stirred worries that instead of backing away from trying to impose a wart-free, patriotic version of history the government and its allies are now going on the offensive.
“There is a coordinated campaign underway to change history in a way that is comfortable to the government,” said Silberklang, the Yad Vashem historian.

A Massacre in a Forest Becomes a Test of Poland’s Pushback on Wartime Blame

Two researchers are on trial for writing that a Polish mayor was complicit in a massacre. Critics say the government is trying to downplay complicity 

Δύο ερευνητές δικάζονται επειδή έγραψαν ότι ένας Πολωνός δήμαρχος ήταν συνεργός σε μια μαζική σφαγή. Οι επικριτές ισχυρίζονται ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να τονίσει τα δεινά που υπέστησαν οι Πολωνοί κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και να υποβαθμίσει τη συνέργεια στα ναζιστικά εγκλήματα

Μαλινόβο, Πολωνία — Σε ένα δάσος στην άκρη αυτού του μικροσκοπικού χωριού στην ανατολική Πολωνία, ένας μακρινός και ως επί το πλείστον ξεχασμένη τοπική φρικιαστική ιστορία προκαλεί μεγάλες ταραχές. Έχει βυθίσει στο πένθος πάνω από τους 30 χωρικούς που ζουν κοντά, πήγε στις δικαστικές αίθουσες στη Βαρσοβία και τώρα προκαλεί δυσφορία σε όλο τον κόσμο επειδή θέλει να ξαναγράψει την ιστορία του Ολοκαυτώματος.
Η υπόθεση έχει τις ρίζες της στη ναζιστική κατοχή της Πολωνίας κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν τρομοκρατημένοι Εβραίοι βρήκαν καταφύγιο στο δάσος και, σύμφωνα με έναν επιζώντα τον οποίο επικαλείται πρόσφατη πολωνική μελέτη για το Ολοκαύτωμα, δολοφονήθηκαν εκεί όταν ο δήμαρχος του Μαλινόβο κατά τη διάρκεια του πολέμου, ένας Πολωνός, ενημέρωσε τους Ναζί για την κρυψώνα τους.
Αυτή η φρικιαστική ιστορία, ωστόσο, έχει αναβιώσει από μια αγωγή για δυσφήμιση εναντίον δύο ερευνητών που επιμελήθηκαν τη μελέτη και οι οποίοι κατηγορούνται ότι αμαυρώνουν την τιμή τόσο του δημάρχου που έχει πεθάνει προ πολλού όσο και του πολωνικού έθνους. Η απόφαση για την υπόθεση, την οποία ξεκίνησε η ανιψιά του δημάρχου με την υποστήριξη φορέων που χρηματοδοτήθηκαν εν μέρει από την πολωνική κυβέρνηση, αναμένεται την Τρίτη.
Οι στόχοι της αγωγής για δυσφήμιση είναι ο Γιάν Γκραμπόφσκι, ένας Πολωνοκαναδός καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα και η Μπάρμπαρα Ένγκελκινγκ, μια ιστορικός στο Πολωνικό Κέντρο Έρευνας για το Ολοκαύτωμα. Μαζί εξέδωσαν το «Ακόμα είναι νύχτα» («Dalej jest noc»), μια μελέτη 1.700 σελίδων το 2018 σχετικά με το ρόλο που διαδραμάτισαν μεμονωμένοι Πολωνοί ως συνεργοί στις δολοφονίες των Ναζί.
«Σε έναν κανονικό κόσμο, αυτή η υπόθεση θα είχε απορριφθεί εδώ και πολύ καιρό», δήλωσε ο Γκραμπόφσκι σε συνέντευξή του. «Αλλά η Πολωνία δεν μπορεί πλέον να θεωρηθεί κανονική δημοκρατία», πρόσθεσε, κατηγορώντας το κυβερνών κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη ότι ξεκίνησε μια «αναθεώρηση της ιστορίας» εστιάζοντας στα ίδια τα δεινά της Πολωνίας κατά τη διάρκεια του πολέμου και υποβαθμίζοντας τη συνέργεια της στα ναζιστικά εγκλήματα κατά των Εβραίων.
Η πολωνική κυβέρνηση αρνείται οποιαδήποτε εμπλοκή στην υπόθεση δυσφήμησης. Αλλά βοήθησε να καταστεί δυνατή με την τροποποίηση του νόμου το 2020 σχετικά με την παραίτηση από δικαστικά έξοδα για όλες τις υποθέσεις που συσχετίζονται με τον «αγώνα του Πολωνικού Έθνους ενάντια στον Ναζισμό και τον Κομμουνισμό».
Σε μια ένδειξη ότι η αγωγή δυσφήμισης δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό, αξιωματικοί της αστυνομίας στην ανατολική Πολωνία κάλεσαν πρόσφατα τη συντάκτρια ενός διαδικτυακού ιστότοπου για την εβραϊκή ζωή ώστε να τη ρωτήσουν γιατί «προσβάλλει το πολωνικό έθνος» γράφοντας ότι «η συμμετοχή της Πολωνίας στη Σοά είναι ένα ιστορικό γεγονός».
Πριν από την εισβολή το 1939 από τη ναζιστική Γερμανία και τη Σοβιετική Ένωση, η Πολωνία είχε τον μεγαλύτερο εβραϊκό πληθυσμό στην Ευρώπη. Καθώς ο πόλεμος επεκτάθηκε και ο Χίτλερ στράφηκε εναντίον του πρώην σοβιετικού συμμάχου του, τα κατακτημένα πολωνικά εδάφη βρέθηκαν στο επίκεντρο της Τελικής Λύσης των Ναζί, με τη δολοφονία περίπου 3 εκατομμυρίων Εβραίων - το ήμισυ του συνολικού αριθμού που εκτελέστηκε σε όλη την Ευρώπη - στην Πολωνία, κυρίως σε στρατόπεδα θανάτου όπως το Άουσβιτς και Τρεμπλίνκα.
Αλλά η Πολωνία δεν εγκατέστησε ποτέ μια κυβέρνηση δοσίλογων και είναι περήφανη για τη σκληρή αντίσταση της απέναντι στους Ναζί.
Αυτή η υπερηφάνεια, ωστόσο, έχει αποκτήσει μια επιθετική, μισαλλόδοξη διάσταση από τότε που το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη ανέλαβε την εξουσία το 2015. Επιδιώκει να ποινικοποιήσει οποιαδήποτε αμφισβήτηση του πολωνικού ηρωισμού κατά τη διάρκεια του πολέμου και έχει ρίξει χρήματα σε ερευνητικές ομάδες και έργα μουσείων που παρουσιάζουν την Πολωνία ως το αιώνιο και εντελώς αθώο θύμα της Ευρώπης, ένας «Χριστός των Εθνών» που έχει σταυρωθεί επανειλημμένα από ξένες δυνάμεις.
Η Βαλεντίνα Γκολαζέφσκα, μια 64χρονη κάτοικος του Μαλινόβο, είπε ότι μεγάλωσε ακούγοντας ιστορίες για το πώς οι παππούδες της είχαν πάει φαγητό στους Εβραίους που κρύβονταν στο δάσος. Σοκαρίστηκε όταν έμαθε ότι ο τότε δήμαρχος, Έντβαρντ Μαλινόφσκι, κατηγορείται τώρα ότι βοήθησε στη δολοφονία τους.
«Νόμιζα ότι όλο αυτό θα είχε λήξει όταν έφυγε η γενιά του παππού μου», είπε. «Όλα συνέβησαν πριν από 70 χρόνια και όλοι είναι τώρα νεκροί. Κανείς από εμάς δεν μπορεί να ξέρει πραγματικά την αλήθεια».
Πρόσφατα παρήγγειλε ένα αντίγραφο της μελέτης που συνέταξαν οι &nbsp;Γκραμπόφσκι και Ένγκελκινγκ επειδή ήθελε να μάθει περισσότερα για γεγονότα που έχουν σκεπαστεί εδώ και τόσα χρόνια από οικογενειακούς θρύλους και κουτσομπολιά του χωριού.
«Είναι πολύ δύσκολο να εξηγήσουμε γιατί ένα άτομο βοηθά και ένα άλλο σκοτώνει», είπε.
Επίσης δύσκολο να εξηγηθεί, συμπλήρωσε, είναι ο λόγος για τον οποίο η ανιψιά του τότε δημάρχου, η Φιλομένα Λετσίνσκα, αποφάσισε να μηνύσει τον Γκραμπόφσκι και την Ένγκελκινγκ για δυσφήμιση αξιώνοντας περίπου 27.000 δολάρια (22.500 ευρώ).
Η ανιψιά, η οποία είναι σχεδόν τυφλή και ζει στην άκρη του χωριού δίπλα στο αγρόκτημα της οικογένειάς της, αρνήθηκε να παραχωρήσει συνέντευξη. Ένας νεαρός συγγενής είπε ότι ήταν πολύ άρρωστη για να μιλήσει.
Ο Γκραμπόφσκι και οι υποστηρικτές του πιστεύουν ότι η υπόθεση ξεκίνησε από εθνικιστικές ομάδες προσκείμενες στην κυβέρνηση, όπως η Πολωνική Ένωση Κατά της Δυσφήμησης, η οποία λαμβάνει χρηματοδότηση από το κράτος.
Σε τηλεφωνική συνέντευξη, ο Μάτσεϊ Σφίρσκι, επικεφαλής της Ένωσης Κατά της Δυσφήμησης, αρνήθηκε ότι ενεργεί εξ ονόματος του κράτους ή του κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη. Αναγνώρισε όμως ότι βοήθησε να ξεκινήσει η υπόθεση της δυσφήμησης. Είπε ότι είχε ταξιδέψει στο Μαλινόβο και είπε στη Λετσίνσκα ότι είχε βρει λάθη στο βιβλίο, αποδεικνύοντας ότι ο θείος της είχε δυσφημιστεί.
Ο Σφίρσκι είπε ότι η οργάνωση του είχε συγκεντρώσει χρήματα από ιδιώτες δωρητές για να πληρώσει τους δικηγόρους της Λετσίνσκα και να χρηματοδοτήσει την αγωγή της.
Η καταγγελία περί δυσφήμισης ισχυρίζεται ότι οι μελετητές σπίλωσαν κακόβουλα το όνομα του κατά τη διάρκεια του πολέμου δημάρχου χαρακτηρίζοντας τον δολοφόνο, ενώ «είχε κρύψει Εβραίους και μάλιστα το έκανε αυτό εντελώς ανιδιοτελώς». Η ανιψιά του, αναφέρει η καταγγελία, «πληγώθηκε πολύ» και ήθελε να διατηρήσει «ζωντανή τη μνήμη του ηρωικού θείου της».
Οι επικριτές της αγωγής την αντιμετωπίζουν ως έναν αγώνα για την αποσιώπηση της ανεξάρτητης ιστορικής μελέτης. Το Γιάντ Βασσέμ, το μνημείο και ερευνητικό κέντρο του Ολοκαυτώματος του Ισραήλ, την κατήγγειλε ως «σοβαρή επίθεση κατά της ελεύθερης και ανοιχτής έρευνας», λέγοντας ότι ήταν «απαράδεκτο» να θέτονται όρια στην ακαδημαϊκή μελέτη «μέσω δικαστικής ή πολιτικής πίεσης».
Ο Γκραμπόφσκι αναγνώρισε ότι η μελέτη υπέπεσε σε σφάλμα επειδή συγχώνεψε τις ιστορίες δύο δημάρχων του Μαλινόβο που είχαν το ίδιο όνομα, Έντβαρντ Μαλινόφσκι. Όμως, είπε, αυτό το λάθος βελτίωσε την εικόνα του θείου της Λετσίνσκα, διότι του απέδωσε πράξεις καλοσύνης προς τους Εβραίους από τον νεότερο συνονόματο του.
Το 2012, λίγο πριν από το θάνατό του, ο νεότερος Έντβαρντ Μαλινόφσκι δέχτηκε πρόσκληση από εβραϊκές ομάδες για να παρευρεθεί σε μια τελετή στο δάσος του Μαλινόβο για τα αποκαλυπτήρια ενός πέτρινου μνημείου διακοσμημένου με ένα αστέρι του Δαβίδ.
«Ο πόλεμος τελείωσε πριν από 75 χρόνια, αλλά εξακολουθεί να ζει στα κόκαλα μας. Θα κρατήσει για πάντα» θυμάται ο γιος του Μαλινόφσκι, Ζίγκμουντ, το Σάββατο κατά τη διάρκεια επίσκεψης στο μνημείο.
Η Πολωνία, είπε, πρέπει να αναγνωρίσει ότι δεν ήταν μόνο οι Ναζί που σκότωσαν Εβραίους. Αλλά στην ανατολική Πολωνία, «οι Πολωνοί δεν υπέφεραν λιγότερο από τους Εβραίους», είπε.
Η υπόθεση δυσφήμισης έχει λάβει ευρεία ευνοϊκή κάλυψη από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που ελέγχονται από το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη και το βιβλίο στο επίκεντρο της υπόθεσης έχει καταγγείλει το Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης, ένα κρατικό όργανο που έχει πρωτοστατήσει στις προσπάθειες να διατηρηθεί μια στενή, πατριωτική προσέγγιση στην ιστορία. Το ινστιτούτο έχει εισαγγελικές εξουσίες για να εκτελέσει την επίσημη αποστολή, στην οποία από το 2018 περιλαμβάνεται «η προστασία της υπόληψης της Δημοκρατίας της Πολωνίας και του Πολωνικού Έθνους».
Το ότι οι Πολωνοί υπέφεραν τρομερά υπό τη ναζιστική κατοχή και ορισμένες φορές βοήθησαν τους Εβραίους είναι γεγονός, δήλωσε ο Ντέιβιντ Σίλμπερκλανγκ, ανώτερος ιστορικός στο Γιάντ Βασσέμ στο Ισραήλ.
«Κανένας διαπιστευμένος μελετητής δε θα έλεγε ότι η Πολωνία ήταν σατανική, ότι η Πολωνία ήταν εντελώς αδιάφορη για τη μοίρα των Εβραίων», δήλωσε ο Σίλμπερκλανγκ σε τηλεφωνική συνέντευξη. «Ήταν σαφώς μια πολύ περίπλοκη κατάσταση».
Από τους 27.712 ανθρώπους που το Γιάντ Βασσέμ έχει αναγνωρίσει ως Δίκαιους των Εθνών - μη Εβραίοι που ανέλαβαν μεγάλους κινδύνους για να σώσουν Εβραίους κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος - περισσότεροι από 7.000 είναι Πολωνοί, πολλοί περισσότεροι από οποιαδήποτε άλλη χώρα.
Ο πολωνικός ηρωισμός, ωστόσο, συνυπήρχε ορισμένες φορές με τερατώδεις πράξεις βίας, γεγονός που το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη και εθνικιστικές ομάδες έχουν αγωνιστεί να αποκρύψουν. Σε ένα περιστατικό τον Ιούλιο του 1941, χωρικοί στο Τζεντβάμπνε, βορειοανατολικά της Βαρσοβίας, κλείδωσαν περισσότερους από 300 Εβραίους, γείτονες με τους οποίους προηγουμένως ζούσαν ειρηνικά, σε έναν αχυρώνα και του έβαλαν φωτιά, σκοτώνοντας τους όλους.
Η κυβέρνηση προκάλεσε διεθνή οργή το 2018 όταν εισήγαγε νομοθεσία που θα καθιστούσε ποινικό αδίκημα την κατηγορία συνενοχής του πολωνικού έθνους στο Ολοκαύτωμα. Ο νόμος τροποποιήθηκε για να αντικαταστήσει τις ποινικές κυρώσεις με λιγότερο αυστηρές αστικές κυρώσεις.
Η υπόθεση δυσφήμισης εναντίον των Γκραμπόφσκι και Ένγκελκινγκ, ωστόσο, προκάλεσε ανησυχίες ότι, αντί να κάνουν πίσω στην προσπάθεια επιβολής μιας ακηλίδωτης, πατριωτικής εκδοχής της ιστορίας, η κυβέρνηση και οι σύμμαχοί της τώρα βγαίνουν την επίθεση.
«Υπάρχει μια συντονισμένη εκστρατεία για να αλλάξει η ιστορία με τρόπο που να βολεύει την κυβέρνηση», δήλωσε ο Σίλμπερκλανγκ, ο ιστορικός του Γιάντ Βασσέμ.

Μια σφαγή σε ένα δάσος δοκιμάζει την άρνηση της Πολωνίας ότι συμμετείχε σε εγκλήματα πολέμου κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο 

Δύο ερευνητές δικάζονται γιατί έγραψαν ότι ένας Πολωνός δήμαρχος συμμετείχε σε μαζική σφαγή. Η κυβέρνηση κατηγορείται ότι υποβαθμίζει το δοσιλογισμό

Un massacre en forêt resurgit des limbes de l'histoire à la faveur d'une plainte en diffamation contre deux universitaires en Pologne. Soudain, le monde entier assiste avec désarroi à la volonté du pouvoir polonais de réécrire l'histoire de la Shoah à son avantage.

MALINOWO, Pologne - Depuis une forêt à la lisière de ce minuscule village de l'est de la Pologne, une horreur locale lointaine et en grande partie oubliée résonne aujourd'hui à grande échelle. Elle a jeté un froid sur les 30 villageois qui vivent à proximité, a atteint la salle d'audience d'un tribunal à Varsovie, et provoque aujourd'hui le désarroi dans le monde entier face à la volonté de réécriture de l'histoire de l'Holocauste.
L'affaire remonte à l'occupation nazie de la Pologne pendant la Seconde Guerre mondiale, quand des Juifs terrifiés se sont réfugiés dans la forêt et, selon un survivant cité dans une récente étude polonaise sur l'Holocauste, y ont été assassinés après que le maire de Malinowo, un Polonais, eut révélé leur cachette aux nazis.
Or cette horreur a été ravivée par un procès en diffamation contre deux universitaires qui ont publié l'étude et qui sont accusés d'avoir terni l'honneur du maire, mort depuis longtemps, et de la nation polonaise. Un verdict dans cette affaire, qui a été portée par la nièce du maire avec le soutien d'organismes financés en partie par le gouvernement polonais, est attendu mardi.
Les deux universitaires ciblés par l'action en diffamation sont Jan Grabowski, professeur d'histoire polonaise et canadienne à l'Université d'Ottawa, et Barbara Engelking, historienne au Centre polonais pour la recherche sur l'Holocauste. Ensemble, ils ont publié « Night Without End », une étude de 1 700 pages datant de 2018 sur l'aide apportée par des polonais aux meurtriers nazis.
« Dans un monde normal, cette affaire aurait été classée il y a longtemps, estime M. Grabowski. Mais la Pologne ne peut plus être considérée comme une démocratie normale », poursuit-il, accusant le parti Droit et Justice au pouvoir d'entamer une « reconquête de l'histoire » en se concentrant sur les souffrances endurées par la Pologne pendant la guerre et en minimisant sa complicité dans les crimes nazis contre les Juifs.
Le gouvernement polonais nie toute implication dans la plainte pour diffamation. Mais il a contribué à la rendre possible, en modifiant la loi en 2020 pour exonérer les frais de justice pour toutes les affaires liées à « la lutte de la nation polonaise contre le nazisme et le communisme ».
Signe que le procès en diffamation n'est pas un incident isolé, des fonctionnaires de police de l'est de la Pologne ont récemment convoqué la rédactrice en chef d'un site en ligne sur la vie juive pour lui demander pourquoi elle avait « insulté la nation polonaise » en écrivant que « la participation polonaise à la Shoah était un fait historique ».
Avant son invasion en 1939 par l'Allemagne nazie et l'Union soviétique, la Pologne comptait la plus importante population juive d'Europe. Tandis que la guerre s'étendait et qu'Adolf Hitler se retournait contre son ancien allié soviétique, les terres polonaises conquises sont devenues le point central de la Solution finale des nazis, avec environ 3 millions de Juifs - la moitié du nombre total de Juifs tués en Europe - assassinés en Pologne, principalement dans des camps de la mort comme Auschwitz et Treblinka.
Mais la Pologne n'a jamais mis en place un gouvernement collaborationniste et est fière de sa résistance féroce aux nazis.
Cette fierté a cependant pris un tour agressif et intolérant depuis que le parti Droit et Justice a pris le pouvoir en 2015. Il a cherché à criminaliser toute remise en question de l'héroïsme polonais en temps de guerre et a versé des fonds à des groupes de recherche et à des projets de musée qui présentaient la Pologne comme la victime perpétuelle et entièrement irréprochable de l'Europe, un « Christ des nations » crucifié à plusieurs reprises par des puissances étrangères.
Walentyna Golaszewska, une résidente de 64 ans de Malinowo, dit avoir grandi en entendant des histoires sur la façon dont ses grands-parents avaient apporté de la nourriture aux Juifs cachés dans la forêt. Elle a été choquée d'apprendre que le maire de l'époque, Edward Malinowski, est maintenant accusé d'avoir aidé à leur meurtre.
« Je pensais que tout cela aurait disparu avec la génération de mon grand-père, dit-elle. Ça s'est passé il y a plus de 70 ans et tout le monde est mort maintenant. Aucun d'entre nous ne peut vraiment connaître la vérité. »
Elle a récemment commandé un exemplaire de l'étude coéditée par M. Grabowski parce qu'elle voulait en savoir plus sur des événements occultés pendant tant d'années par la légende familiale et les ragots du village.
« Il est très difficile d'expliquer pourquoi une personne aide et une autre tue », a-t-elle déclaré.
Il est également difficile d'expliquer, a-t-elle ajouté, pourquoi la nièce du maire en temps de guerre, Filomena Leszczynska, a décidé de poursuivre M. Grabowski et Mme Engelking pour diffamation, réclamant des dommages et intérêts d'environ 27 000 dollars.
La nièce, qui est presque aveugle et vit à la lisière du village à côté de la ferme familiale, a refusé d'être interviewée. Un jeune parent a déclaré qu'elle était trop malade pour parler.
M. Grabowski et ses partisans pensent que l'affaire provient de groupes nationalistes proches du gouvernement, comme la Ligue polonaise contre la diffamation, qui reçoit des fonds de l'État.
Interrogé par téléphone, Maciej Swirski, le chef de la Ligue contre la diffamation, nie avoir agi au nom de l'État ou du parti Droit et Justice. Mais il reconnaît avoir contribué à l'ouverture du procès en diffamation. Il dit s'être rendu à Malinowo et avoir dit à Mme Leszczynska qu'il avait trouvé des erreurs dans le livre, prouvant ainsi que son oncle était calomnié.
M. Swirski assure que son organisation a récolté de l'argent auprès de donateurs privés pour payer les avocats de la plaignante et financer son procès.
La plainte pour diffamation prétend que les universitaires ont sali avec malveillance le nom du maire de l'époque en en faisant un meurtrier, alors qu'il avait « caché des Juifs et qu'il l'a fait de manière absolument désintéressée ». Sa nièce, selon la plainte, était « très blessée » et voulait maintenir « le souvenir de son oncle héroïque ».
Les critiques de l'action considèrent qu'il s'agit d'un combat pour faire taire la recherche historique indépendante. Yad Vashem, le mémorial de l'Holocauste et centre de recherche israélien, a dénoncé cette action comme « une attaque sérieuse contre la recherche libre et ouverte », disant qu'il était « inacceptable » de fixer des limites aux études universitaires « par le biais de pressions judiciaires ou politiques ».
M. Grabowski a reconnu que l'étude avait commis une erreur en fusionnant les histoires de deux maires de Malinowo qui partageaient le même nom, Edward Malinowski. Mais, a-t-il dit, cette erreur a mis l'oncle de Mme Leszczynska sous un meilleur jour en lui attribuant des actes de gentillesse envers les Juifs de la part de son jeune homonyme.
En 2012, peu avant sa mort, le jeune Edward Malinowski a été invité par des groupes juifs à assister à une cérémonie dans la forêt de Malinowo pour dévoiler un monument en pierre décoré d'une étoile de David.
« La guerre s'est terminée il y a 75 ans, mais elle continue de vivre dans nos os. Elle durera toujours », a rappelé samedi le fils de M. Malinowski, Zygmunt, lors d'une visite au mémorial.
La Pologne, a-t-il dit, devrait reconnaître que ce ne sont pas seulement les nazis qui ont tué des Juifs. Mais dans l'est de la Pologne, « les Polonais n'ont pas moins souffert que les Juifs », a-t-il dit.
La poursuite en diffamation a bénéficié d'une couverture complaisante de la part des médias contrôlés par le parti Droit et Justice. Le livre au centre de l'affaire a été dénoncé par l'Institut de la Mémoire Nationale, un organisme d'État qui s'efforce de maintenir l'histoire sur un chemin étroit et patriotique. L'institut a la possibilité de poursuivre en justice pour faire respecter ce qui, depuis 2018, est une mission officielle, comprenant « la protection de la réputation de la République de Pologne et de la nation polonaise ».
Que les Polonais aient terriblement souffert sous l'occupation nazie et aient parfois aidé les Juifs est un fait établi, a déclaré David Silberklang, historien senior à Yad Vashem en Israël.
« Aucun spécialiste ayant des références ne dirait que la Pologne était mauvaise, que la Pologne était complètement indifférente au sort des Juifs », affirme M. Silberklang lors d'une interview téléphonique. &nbsp;« C'était clairement une situation très complexe. »
Sur les 27 712 personnes classées par Yad Vashem comme Justes parmi les Nations - des non-juifs qui ont pris de grands risques pour sauver des Juifs pendant l'Holocauste - plus de 7 000 sont polonaises, bien plus que dans tout autre pays.
L'héroïsme polonais a cependant coexisté avec des actes de violence parfois monstrueux, un fait que le parti Droit et Justice et les groupes nationalistes ont eu du mal à occulter. Lors d'un épisode en juillet 1941, des villageois de Jedwabne, au nord-est de Varsovie, ont enfermé plus de 300 Juifs, voisins avec lesquels ils avaient auparavant vécu paisiblement, dans une grange et y ont mis le feu, les tuant tous.
Le gouvernement a suscité l'indignation internationale en 2018 en introduisant une loi qui aurait fait de l'accusation de complicité de la nation polonaise dans l'Holocauste un délit pénal. La loi a été modifiée pour remplacer les sanctions pénales par des sanctions civiles moins sévères.
Le procès en diffamation contre les deux universitaires a toutefois suscité des inquiétudes : au lieu de se retenir d'imposer une version patriotique et sans vergogne de l'histoire, le gouvernement et ses alliés passent maintenant à l'offensive.
« Une campagne coordonnée est en cours pour changer l'histoire d'une manière qui soit confortable pour le gouvernement », affirme M. Silberklang, l'historien de Yad Vashem.

Une plainte en diffamation relance le débat sur la complicité de la Pologne dans l'Holocauste

Dans le sillage d'une plainte en diffamation, le monde entier assiste avec désarroi à la volonté de la Pologne de réécrire l'histoire de la Shoah.

Dos investigadores están siendo juzgados por escribir que un alcalde polaco fue cómplice de una masacre. Los críticos dicen que el gobierno trata de enfatizar el sufrimiento polaco en la Segunda Guerra Mundial y minimizar su implicación en los crímenes nazis

MALINOWO, Polonia — Un crimen local, lejano y casi olvidado, resuena desde un bosque a las afueras de un pequeño pueblo del este de Polonia. Ha arrojado sombras sobre los 30 habitantes de una localidad cercana, ha llegado a un tribunal de Varsovia y ahora genera angustia en el mundo entero por el revisionismo de la historia del Holocausto.
El caso tiene su origen en la ocupación nazi de Polonia durante la Segunda Guerra Mundial, cuando un grupo de judíos atemorizados se refugia en un bosque y, según un superviviente citado en un reciente estudio polaco sobre el Holocausto, es ejecutado allí después de que el alcalde de Malinowo, un polaco, informara a los nazis de su escondite.
Esta atrocidad ha vuelto a la actualidad a raíz de una demanda por difamación contra los dos investigadores que redactaron el estudio y a los que se acusa de haber ensuciado el honor del alcalde, ya fallecido, y de la nación polaca. La demanda, presentada por la sobrina del alcalde con el apoyo de organismos financiados en parte por el gobierno polaco, espera su resolución el martes.
Los demandados son Jan Grabowski, profesor de historia polaco-canadiense de la Universidad de Ottawa, y Barbara Engelking, historiadora del Centro Polaco de Investigación del Holocausto. En 2018 editaron en conjunto Dalej jest noc (Noche sin fin), un estudio de 1.700 páginas sobre el papel colaboracionista que desempeñaron algunos polacos.&nbsp;
"En un mundo normal, este caso se habría desestimado hace tiempo", afirma Grabowski en una entrevista. "Pero Polonia ya no puede considerarse una democracia normal", añade. El investigador acusa al partido gobernante (Ley y Justicia) de iniciar una "reconquista de la historia" al centrarse en el propio sufrimiento de Polonia durante la guerra y restar importancia a su complicidad en los crímenes de los nazis hacia los judíos.
El gobierno polaco niega cualquier implicación en el caso de difamación. Pero ha contribuido a hacerlo posible al modificar la ley en 2020 al eximir de las costas judiciales a todos los casos relacionados con "la lucha de la nación polaca contra el nazismo y el comunismo".
Como muestra de que la demanda por difamación no es un caso aislado, agentes de policía del este de Polonia citaron hace poco a la editora de una web sobre la vida judía para preguntarle por qué había "insultado a la nación polaca" al escribir que "la participación polaca en la Shoah es un hecho histórico".
Antes de ser invadida en 1939 por la Alemania nazi y la Unión Soviética, Polonia tenía la mayor población judía de Europa. A medida que la guerra avanzaba y Hitler se volvía contra su antiguo aliado soviético, las tierras polacas ocupadas se convirtieron en el foco de la Solución Final nazi. Unos tres millones de judíos —la mitad de los que murieron en Europa— fueron asesinados en Polonia, principalmente en campos de exterminio como Auschwitz y Treblinka.
Pero Polonia nunca estableció un gobierno colaboracionista y se siente orgullosa de su historial de férrea resistencia a los nazis.
Este orgullo, sin embargo, ha adquirido un cariz agresivo e intolerante desde que el partido Ley y Justicia llegara al poder en 2015. La organización ha tratado de criminalizar cualquier cuestionamiento del heroísmo polaco en tiempos de guerra y ha invertido dinero en grupos de investigación y proyectos museísticos que presentan a Polonia como la víctima perpetua y totalmente inocente de Europa, un Cristo de las Naciones crucificado repetidamente por potencias extranjeras.
Walentyna Golaszewska, residente de 64 años en Malinowo, comenta como creció escuchando historias sobre sus abuelos llevando comida a los judíos escondidos en el bosque. Le sorprendió saber que el entonces alcalde, Edward Malinowski, ha sido acusado de ayudar a su asesinato.
"Pensé que todo esto habría desaparecido con la generación de mi abuelo", afirma. "Todo ocurrió hace más de 70 años y ahora todos están muertos. Ninguno de nosotros puede saber realmente la verdad".
Hace poco encargó un ejemplar del estudio coeditado por Grabowski porque quería saber más sobre los acontecimientos ocultos durante tantos años por la leyenda familiar y los rumores del pueblo.
"Es muy difícil explicar por qué una persona ayuda y otra mata", dice.
También es difícil de explicar por qué Filomena Leszczynska, la sobrina del alcalde en tiempos de guerra, ha decidido demandar a Grabowski y Engelking por difamación y daños y perjuicios por valor de unos 27.000 dólares (22.000 euros).
La sobrina, que es casi invidente y vive en las afueras del pueblo junto a la granja de su familia, declinó ser entrevistada. Un joven pariente dijo que estaba demasiado enferma para hablar.
Grabowski y sus partidarios creen que el caso se originó en grupos nacionalistas cercanos al gobierno, como la Liga Polaca contra la Difamación, que recibe financiación del Estado.
En una entrevista telefónica, Maciej Swirski, director de la Liga contra la Difamación, niega haber actuado en nombre del Estado o del partido Ley y Justicia. Pero reconoce que ayudó a iniciar el caso de difamación. Explica que viajó a Malinowo y le dijo a Leszczynska que había encontrado errores en el libro, lo que demostraba que su tío había sido calumniado.
Swirski explica que su organización recaudó fondos de donantes privados para pagar a los abogados de Leszczynska y financiar su demanda.
La querella por difamación alega que los académicos tacharon malintencionadamente al alcalde de la época de la guerra como asesino, cuando había "escondido a judíos y lo hizo de forma absolutamente desinteresada". Su sobrina, dice la demanda, estaba "muy dolida" y quería mantener "la memoria de su heroico tío viva".
Los detractores de esta medida la ven como una lucha por silenciar la investigación histórica independiente. Yad Vashem, el centro de análisis y conmemoración del Holocausto de Israel, lo denunció como "un grave ataque a la investigación libre y abierta", y dijo que era "inaceptable" poner límites a los estudios académicos "mediante presiones judiciales o políticas".
Grabowski ha reconocido que el estudio se equivocó al confundir las historias de dos alcaldes de Malinowo que compartían el mismo nombre, Edward Malinowski. Pero, según él, este error puso al tío de Leszczynska en mejor lugar porque le atribuyó acciones bondadosas hacia los judíos por parte de su tocayo más joven.
En 2012, poco antes de su muerte, el joven Edward Malinowski fue invitado por grupos judíos a asistir a una ceremonia en el bosque de Malinowo en la que se inauguró un monumento de piedra decorado con una estrella de David.
"La guerra terminó hace 75 años, pero sigue viva en nuestras entrañas. Durará para siempre", recordó el sábado el hijo de Malinowski, Zygmunt, durante una visita al monumento.
Polonia debería reconocer que no fueron solo los nazis quienes mataron a los judíos, señala. Pero en el este de Polonia, "los polacos no sufrieron menos que los judíos", explica.
El caso de difamación ha recibido una amplia y positiva cobertura por parte de los medios de comunicación controlados por el partido Ley y Justicia. Además, el libro en el que se centra el caso ha sido denunciado por el Instituto de la Memoria Nacional, un organismo estatal que se ha encargado de mantener la historia en una senda estrecha y patriótica. El instituto tiene poderes de acusación para hacer cumplir lo que desde 2018 es una misión oficial que incluye "proteger la reputación de la República de Polonia y la nación polaca".
Que los polacos padecieron de forma atroz bajo la ocupación nazi y que a veces ayudaron a los judíos es un hecho probado, afirma David Silberklang, historiador principal del Yad Vashem en Israel.
"Ningún académico con credenciales diría que Polonia era malvada o que era completamente indiferente ante el destino de los judíos", señala Silberklang en una entrevista telefónica. "Era una situación claramente compleja".
De las 27.712 personas clasificadas por Yad Vashem como Justos entre las Naciones —personas no judías que corrieron grandes riesgos para salvar a los judíos durante el Holocausto— más de 7.000 son polacas, muchas más que de cualquier otro país.
No obstante, la heroicidad polaca convivió con hechos violentos a veces monstruosos, un aspecto que Ley y Justicia y los grupos nacionalistas se han esforzado en ocultar. En un episodio ocurrido en julio de 1941, los habitantes de Jedwabne, al noreste de Varsovia, encerraron a más de 300 judíos en un granero y los mataron a todos prendiéndole fuego a pesar de ser vecinos con los que habían convivido pacíficamente.
El Gobierno provocó la indignación internacional en 2018 cuando presentó una legislación que habría convertido en delito la acusación de complicidad de la nación polaca en el Holocausto. Las enmiendas a la ley sustituyeron las sanciones penales por sanciones civiles menos severas.
Sin embargo, el caso de difamación contra Grabowski y Engelking &nbsp;&nbsp;ha despertado la preocupación de que, en lugar de desistir en su intento de imponer una versión uniforme y patriótica de la historia, el ejecutivo y sus aliados están pasando a la ofensiva.
"Hay una campaña coordinada para cambiar la historia de una manera que sea cómoda para el Gobierno", concluye Silberklang, el historiador de Yad Vashem.

Una masacre en un bosque pone a prueba el rechazo de Polonia ante la culpa de la guerra

Dos expertos van a juicio por señalar a un alcalde como cómplice de una masacre nazi. Los críticos dicen que el Gobierno trata de minimizar el hecho

Eine Historikerin und ein Professor stehen vor Gericht, weil sie einen polnischen Bürgermeister in einer Studie bezichtigen, an einem Massaker mitschuldig zu sein. Kritiker sehen in dem Fall den Versuch der polnischen Regierung vor allem das Leiden Polens in den Mittelpunkt zu rücken – und so jegliche Mitschuld an den Nazi-Verbrechen auszublenden.

Aus einem Wald am Rande des kleinen Dorfes Malinowo in Ostpolen erhebt sich ein längst vergangen geglaubter Schatten. Er breitet sich auf die 30 Dorfbewohner aus, die in der Nähe leben, und hat einen Gerichtssaal in Warschau erreicht. Nun stellt er die Geschichtsschreibung des Holocaust infrage.
Es geht um einen Fall aus der Besatzungszeit Polens durch die Nationalsozialisten. Damals hatten verfolgte Juden in dem Wald nahe dem Dorf Zuflucht gesucht. Laut einem Überlebenden, der in einer kürzlich erschienenen polnischen Studie über den Holocaust zitiert wird, wurden sie dort ermordet. Es sei der damalige Bürgermeister von Malinowo gewesen, ein Pole, der sie an die Nazis verraten habe.
Diese Gräueltat wurde nun Gegenstand einer Verleumdungsklage gegen die Historikerin und den Professor, die besagt Studie herausgegeben haben. Sie werden beschuldigt, die Ehre des längst verstorbenen Bürgermeisters und damit der polnischen Nation selbst zu beschmutzen. Ein Urteil in dem Fall, der von der Nichte des Bürgermeisters mit Unterstützung von Einrichtungen, die zum Teil von der polnischen Regierung finanziert wurden, angestrengt wurde, wird für Dienstag erwartet.
Die Zielpersonen der Verleumdungsklage sind Jan Grabowski, ein polnisch-kanadischer Geschichtsprofessor der Universität von Ottawa, und Barbara Engelking, eine Historikerin des Polnischen Zentrums für Holocaustforschung. Zusammen haben sie "Night Without End" herausgegeben, eine 1.700-seitige Studie aus dem Jahr 2018 über die Rolle einzelner Polen bei der Beihilfe zum Morden der Nazis.
"In einer normalen Welt wäre dieser Fall schon längst abgewiesen worden", sagt Grabowski im Interview. "Aber Polen kann nicht länger als normale Demokratie betrachtet werden", fügt er hinzu und beschuldigte die regierende PiS, eine "Rückeroberung der Geschichte" initiiert zu haben, indem sie sich auf Polens eigenes Leiden während des Krieges konzentriere und die eigene Mitschuld an den Naziverbrechen gegen die Juden herunterspiele.
Die polnische Regierung bestreitet an der Entstehung der Verleumdungsklage beteiligt gewesen zu sein. Sie trug allerdings indirekt dazu bei, dass der Fall überhaupt vor Gericht kommen konnte: Letztes Jahr verabschiedete sie ein Gesetz darüber, dass die Gerichtskosten für alle Fälle, die den "Kampf der polnischen Nation gegen Nazismus und Kommunismus" betreffen, erlassen werden würden.
Die Verleumdungsklage ist kein Einzelfall: In Ostpolen wurde kürzlich die Redakteurin einer Website über jüdisches Leben polizeilich vorgeladen. Sie wurde gefragt, warum sie "die polnische Nation beleidigt" habe, weil sie geschrieben hatte, dass "die polnische Beteiligung an der Shoah eine historische Tatsache ist".
Bevor es 1939 von Nazi-Deutschland und der Sowjetunion überfallen wurde, hatte Polen die größte jüdische Bevölkerung Europas. Als sich der Krieg ausweitete und Hitler sich gegen seinen ehemaligen sowjetischen Verbündeten wandte, wurden die eroberten polnischen Gebiete zum Mittelpunkt der "Endlösung" der Nazis. Etwa drei Millionen Juden – die Hälfte aller jüdischen Opfer der Naziherrschaft in ganz Europa – wurden in Polen ermordet, hauptsächlich in Konzentrationslagern wie Auschwitz und Treblinka.
Aber Polen hatte nie eine kollaborierende Regierung eingesetzt und ist bis heute stolz auf seine Geschichte des erbitterten Widerstands gegen die Nazis.
Seit der Machtübernahme durch die PiS im Jahr 2015 wird dieser Stolz jedoch aggressiver, gar intoleranter ausgelegt: die PiS will jegliche Infragestellung des polnischen Kriegsheldentums kriminalisieren, und finanziert Forschungsgruppen und Museumsprojekte, die Polen als das ewige und völlig schuldlose Opfer Europas darstellen; als "Christus der Nationen", der immer wieder von ausländischen Mächten gekreuzigt wurde.
Walentyna Golaszewska, eine 64-jährige Einwohnerin Malinowos, erzählt, sie sei mit Geschichten darüber aufgewachsen, wie ihre Großeltern den im Wald versteckten Juden Essen gebracht hätten. Sie sei schockiert gewesen, als sie erfuhr, dass der damalige Bürgermeister Edward Malinowski nun beschuldigt wurde, Beihilfe zu deren Ermordung geleistet zu haben.
"Ich dachte, diese ganze Sache wäre mit der Generation meines Großvaters verschwunden", erzählt sie. "Es ist alles vor über 70 Jahren passiert und alle sind jetzt tot. Wir können nicht mehr erfahren, was damals wirklich passiert ist."
Kürzlich habe sie ein Exemplar der von Grabowski mitherausgegebenen Studie bestellt, um mehr über die Ereignisse zu erfahren, die so viele Jahre lang durch Familienlegenden und Dorferzählungen verdunkelt wurden.
"Es ist sehr schwer zu erklären, warum eine Person hilft und eine andere Person tötet", sagt sie.
Schwer zu erklären sei auch, warum sich die Nichte des Bürgermeisters, Filomena Leszczynska, entschlossen habe, Grabowski und Engelking auf Verleumdung und Schadensersatz in Höhe von rund 27.000 US-Dollar zu verklagen.
Die Nichte, die fast blind ist und am Rande des Dorfes neben dem Bauernhof ihrer Familie lebt, lehnt ein Interview ab. Eine junge Verwandte erklärt, sie sei zu krank dafür.
Grabowski und seine Unterstützer glauben, dass der Fall seinen Ursprung bei regierungsnahen nationalistischen Gruppen hat – etwa bei der Polnischen Liga gegen Diffamierung, die vom Staat finanziert wird.
In einem Telefoninterview bestreitet Maciej Swirski, Leiter der Liga gegen Diffamierung, im Namen des Staates oder der PiS zu handeln. Er gibt jedoch zu, dass er half, die Verleumdungsklage vor Gericht zu bringen. Er gibt an, nach Malinowo gereist und Leszczynska auf die Stellen im Buch aufmerksam gemacht zu haben, die ihren Onkel verleumdeten.
Swirski sagt, seine Organisation habe Geld von privaten Spendern gesammelt, um Leszczynskas Anwälte zu bezahlen und ihre Klage zu finanzieren.
In der Verleumdungsklage wird behauptet Grabowski und Engelking hätten den Bürgermeister aus dem Krieg böswillig als Mörder verleumdet, obwohl er "Juden absolut selbstlos versteckt" habe. Seine Nichte, so heißt es in der Klage, sei "sehr verletzt" und wolle "die Erinnerung an ihren heldenhaften Onkel wachhalten".
Kritiker der Aktion sehen darin einen Kampf, um die unabhängige Geschichtswissenschaft zum Schweigen zu bringen. Yad Vashem, Israels Holocaust-Gedenk- und Forschungszentrum, prangert den Fall als "ernsthaften Angriff auf die freie und offene Forschung" an und erklärte, es sei "inakzeptabel", akademischen Studien "durch gerichtlichen oder politischen Druck" Grenzen zu setzen.
Grabowski räumte ein, dass der Studie ein Fehler unterlaufen sei, weil sie die Geschichten von zwei Bürgermeistern aus Malinowo, die beide Edward Malinowski geheißen hätten, vermischt habe. Er betonte jedoch, dass dieser Fehler Leszczynskas Onkel in ein besseres Licht rückte: unterstützende Hilfe und Zuwendung für die Juden, die eigentlich sein jüngerer Namensvetter unternommen hatte, wurde so ihm zugeschrieben.
Im Jahr 2012, kurz vor seinem Tod, wurde der jüngere Edward Malinowski von jüdischen Gruppen eingeladen, an einer Zeremonie im Wald von Malinowo teilzunehmen, bei der ein steinernes Denkmal mit einem Davidstern enthüllt wurde.
"Der Krieg endete vor 75 Jahren, aber in unseren Knochen lebt er weiter. Er wird ewig andauern", erinnerte Malinowskis Sohn Zygmunt am Samstag bei einem Besuch der Gedenkstätte.
Polen solle anerkennen, dass es nicht nur Nazis waren, die Juden töteten, befindet er. Aber in Ostpolen hätten "die Polen nicht weniger gelitten als die Juden".
Der Verleumdungsfall wurde von PiS-kontrollierten Medien ausführlich und wohlwollend behandelt. Das Institut des Nationalen Gedenkens, eine staatliche Einrichtung, die die Bemühungen anführt, die Interpretation der Geschichte auf einem engen, patriotischen Pfad zu halten, kritisierte die Studie von Grabowski und Engelking scharf. Das Institut hat staatsanwaltliche Befugnisse die seit 2018 offizielle Mission durchzusetzen, die unter anderem den "Schutz des Rufs der Republik Polen und der polnischen Nation" zum Ziel hat.
Dass polnische Bürger unter der Nazi-Besatzung entsetzlich gelitten und manchmal Juden geholfen hätten, sei eine anerkannte Tatsache, so David Silberklang, leitender Historiker bei Yad Vashem in Israel.
"Kein Akademiker, der etwas auf sich hält, würde sagen, dass Polen böse war, oder dass Polen völlig gleichgültig gegenüber dem Schicksal der Juden war", so Silberklang in einem Telefoninterview. "Es war eindeutig eine überaus komplexe Situation."
Von 27.712 Menschen, die von Yad Vashem als Gerechte unter den Völkern (Chassid Umot ha-Olam) eingestuft werden, also Nicht-Juden, die während des Holocausts große Risiken auf sich nahmen, um Juden zu retten, sind mehr als 7.000 Polen – mehr als aus jedem anderen Land.
Polnisches Heldentum koexistierte jedoch mit manchmal monströsen Gewalttaten, eine Tatsache, die die PiS und nationalistische Gruppierungen nur schwer abstreiten können. In einem solchen Fall im Juli 1941 beispielsweise sperrten Dorfbewohner in Jedwabne, nordöstlich von Warschau, mehr als 300 Juden – Nachbarn, mit denen sie zuvor friedlich zusammengelebt hatten – in eine Scheune und setzten diese in Brand. Alle kamen ums Leben.
Die Regierung sorgte 2018 für internationale Empörung, als sie ein Gesetz einführte, das es zu einem Straftatbestand gemacht hätte, die polnische Nation der Mitschuld am Holocaust zu bezichtigen. Das Gesetz wurde allerdings noch geändert, sodass der Tatbestand nicht länger mit strafrechtlichen, sondern nur noch mit zivilrechtlichen – und damit weniger strengen – Sanktionen geahndet werden konnte.
Der Verleumdungsprozess gegen Grabowski und Engelking lässt jedoch befürchten, dass die Regierung und ihre Verbündeten nun in die Offensive gehen, anstatt von ihrem Beharren auf eine blütenweiße, patriotische Version der Geschichte abzulassen.
"Es ist eine koordinierte Kampagne im Gange, um die Geschichte in eine der Regierung genehme Version umzuschreiben", sagt Silberklang, der Historiker von Yad Vashem.

Polens Abwehr der Kriegsschuld: Das Massaker wirft Schatten

Ein polnischer Bürgermeister hat Juden an die Nazis verraten, so eine Historikerin und ein Professor. Nun stehen beide wegen Verleumdung vor Gericht.

W Polsce wytoczono proces dwóm badaczom, którzy oskarżyli wójta o udział w mordzie na Żydach. Według krytyków rząd stara się podkreślać cierpienia Polaków w czasie II wojny światowej i ukryć ich współudział w zbrodniach nazistów.

MALINOWO, Polska. W położonej na skraju lasu małej lokalnej wiosce we wschodniej Polsce powracają wspomnienia o odległym i niemal już zapomnianym lokalnym horrorze. Odcisnął piętno na trzydziestu mieszkańcach pobliskiej wsi, dotarł do sali sądowej w Warszawie, a teraz na cały świecie wywołuje obawy związane z pisaniem na nowo historii Holocaustu.
Sprawa dotyczy okresu hitlerowskiej okupacji w czasie II wojny światowej. Z relacji ocalałego, która została przytoczona w niedawno opublikowanym polskim opracowaniu na temat Holocaustu dowiadujemy się, że przerażeni Żydzi zostali zamordowani w lesie po tym, jak polski wójt Malinowa wyjawił nazistom miejsce ich kryjówki.
Wspomnienia o horrorze z przeszłości zostały ożywione za sprawą procesu o zniesławienie przeciwko autorom wspomnianego opracowania. Badacze zostali oskarżeni o splamienie honoru zmarłego wójta i całego narodu polskiego. Wyrok w sprawie, którą przy wsparciu instytucji finansowanych częściowo przez polski rząd wytoczyła siostrzenica wójta ma zapaść we wtorek.
Obiektem pozwu o zniesławienie są Jan Grabowski, profesor historii Kanady na Uniwersytecie w Ottawie, oraz Barbara Engelking, historyk z Centrum Badań nad Zagładą Żydów. Razem zredagowali "Dalej jest noc", 1700-stronnicowe opracowanie z 2018 r. na temat roli, jaką odegrali Polacy w nazistowskim mordzie.
- W normalnym świecie ta sprawa już dawno zostałaby umorzona - powiedział Grabowski w wywiadzie. - Ale Polska nie może już być uważana za normalną demokrację - dodał, oskarżając rządzącą partię Prawo i Sprawiedliwość o rozpoczęcie "historycznej rekonkwisty" poprzez skupienie się na cierpieniach Polski podczas wojny i bagatelizowanie jej współudziału w nazistowskich zbrodniach na Żydach.
Polski rząd zaprzecza jakoby miał jakikolwiek udział w sprawie o zniesławienie. Przyczynił się jednak do tego, zmieniając w 2020 r. prawo, aby zwolnić z kosztów sądowych wszystkie sprawy związane z "walką narodu polskiego z nazizmem i komunizmem".
Na znak, że pozew o zniesławienie nie jest odosobnionym przypadkiem, funkcjonariusze policji we wschodniej Polsce niedawno wezwali na przesłuchanie redaktorkę strony internetowej o życiu Żydów, aby zapytać, dlaczego "znieważyła naród polski" pisząc, że "udział Polaków w Shoah jest faktem historycznym".
Przed inwazją nazistowskich Niemiec i Związku Radzieckiego w 1939 roku, Polska miała największą populację żydowską w Europie. W miarę jak wojna się rozszerzała, a Hitler zwrócił się przeciwko do niedawna sprzymierzonego z nim Związkowi Radzieckiemu, podbite ziemie w Polsce stały się areną "ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej". Około 3 miliony Żydów - połowa wszystkich zabitych w całej Europie - zostało zamordowanych w Polsce, głównie w obozach śmierci, takich jak Auschwitz i Treblinka.
Jednak Polska nigdy nie utworzyła rządu kolaboracyjnego i jest dumna ze swego zaciekłego oporu wobec nazistów.
Ta duma nabrała jednak agresywnego, nietolerancyjnego charakteru, odkąd Prawo i Sprawiedliwość przejęło władzę w 2015 roku. Partia dąży do kryminalizacji jakiegokolwiek kwestionowania polskiego bohaterstwa wojennego i przeznaczyła pieniądze na grupy badawcze i projekty muzealne, które przedstawiają Polskę jako wieczną i całkowicie pozbawioną winy ofiarę Europy, "Chrystusa Narodów", wielokrotnie ukrzyżowanego przez obce mocarstwa.
Walentyna Gołaszewska, 64-letnia mieszkanka Malinowa, mówi, że dorastała słuchając opowieści o tym, jak jej dziadkowie zanosili jedzenie Żydom ukrywającym się w lesie. Była zszokowana, gdy dowiedziała się, że ówczesny wójt Edward Malinowski został oskarżony o współudział w mordzie.
- Myślałam, że to wszystko zniknie wraz z pokoleniem mojego dziadka - powiedziała. - To wszystko wydarzyło się ponad 70 lat temu i wszyscy już nie żyją. Nikt z nas nie może tak naprawdę poznać prawdy - mówi.
Niedawno zamówiła egzemplarz opracowania współredagowanego przez Grabowskiego, ponieważ chciała dowiedzieć się więcej o wydarzeniach zaciemnianych przez tak wiele lat przez rodzinną legendę i wiejskie plotki.
- Bardzo trudno jest wyjaśnić, dlaczego jedna osoba pomaga, a inna zabija - mówi.
Trudno też wyjaśnić, dlaczego siostrzenica wojennego wójta, Filomena Leszczyńska, zdecydowała się pozwać Grabowskiego i Engelking o zniesławienie i domagać się odszkodowania w wysokości około 27 tys. dolarów.
Siostrzenica, która jest prawie niewidoma i mieszka na skraju wsi obok rodzinnego gospodarstwa, odmówiła udzielenia wywiadu. Jej młodsza krewna powiedziała, że sama zainteresowana jest zbyt chora, by rozmawiać.
Grabowski i jego zwolennicy uważają, że za sprawą stoją bliskie rządowi nacjonalistyczne grupy, takie jak Fundacja Reduta Dobrego imienia - Polska Liga Przeciw Zniesławieniom, która otrzymuje fundusze od państwa.
W rozmowie telefonicznej Maciej Świrski, szef organizacji, zaprzeczył, jakoby działał w imieniu państwa lub partii Prawo i Sprawiedliwość. Przyznał jednak, że przyczynił się do wszczęcia sprawy o zniesławienie. Powiedział, że pojechał do Malinowa i poinformował Leszczyńską, że znalazł w książce błędy, które świadczą o tym, że jej wuj został zniesławiony.
Świrski powiedział, że jego organizacja zebrała pieniądze od prywatnych darczyńców, aby opłacić prawników Leszczyńskiej i sfinansować pozew.
Pozew o zniesławienie zawiera zarzut, że uczeni, kierując się złymi intencjami, zniesławili wójta z czasów wojny, przedstawiając go jako mordercę, podczas gdy on "ukrywał Żydów i robił to absolutnie bezinteresownie". Jego siostrzenica, jak napisano w skardze, była "głęboko zraniona" i chciała, by "pamięć o bohaterstwie jej wuja pozostała zachowana".
Krytycy akcji postrzegają ją jako walkę o uciszenie niezależnych badań historycznych. Jad Waszem, izraelskie centrum pamięci i badań nad Holokaustem, potępiło to jako "poważny atak na wolne i otwarte badania", mówiąc, że "nie do przyjęcia" jest ustalanie ograniczeń dla badań akademickich "poprzez naciski sądowe lub polityczne".
Grabowski przyznał, że w pracy popełniono błąd, myląc historie dwóch wójtów Malinowa, którzy nazywali się Edward Malinowski. Jednak, jak stwierdził, błąd ten stawia wujka Leszczyńskiej w lepszym świetle, ponieważ przypisuje mu akty życzliwości wobec Żydów młodszego z imienników.
W 2012 r., na krótko przed śmiercią, młodszy Edward Malinowski został zaproszony przez środowiska żydowskie do udziału w uroczystości w lesie w Malinowie, podczas której odsłonięto kamienny pomnik ozdobiony gwiazdą Dawida.
- Wojna skończyła się 75 lat temu, ale wciąż żyje w naszych kościach. Będzie trwać wiecznie - mówił w sobotę syn Malinowskiego, Zygmunt, podczas wizyty pod pomnikiem.
Jego zdaniem, Polska powinna uznać, że nie tylko naziści zabijali Żydów. Jednak, jak powiedział, we wschodniej Polsce "Polacy cierpieli nie mniej niż Żydzi".
Sprawa o zniesławienie została przychylnie przyjęta przez kontrolowane przez Prawo i Sprawiedliwość media, a książka, o którą toczy się sprawa, została potępiona przez Instytut Pamięci Narodowej, organ państwowy, który przewodzi wysiłkom mającym na celu utrzymanie historii w wąskich, patriotycznych ramach. Instytut ma uprawnienia prokuratorskie do egzekwowania tego, co od 2018 roku jest oficjalną misją, która obejmuje "ochronę dobrego imienia Rzeczypospolitej Polskiej i narodu polskiego".
To, że Polaków pod nazistowską okupacją spotkały nieopisane cierpienia, a także to, że czasami pomagali Żydom, jest faktem, mówi David Silberklang, starszy historyk w Jad Waszem w Izraelu.
- Żaden uczony z uznaną repoutacją nie powiedziałby, że Polska była zła, że Polska była całkowicie obojętna na los Żydów - mówi Silberklang w wywiadzie telefonicznym. - To była oczywiście bardzo złożona sytuacja - mówi.
Spośród 27 712 osób sklasyfikowanych przez Jad Waszem jako Sprawiedliwi wśród Narodów Świata - osób niebędących Żydami, które podjęły wielkie ryzyko, aby ratować Żydów podczas Holocaustu - ponad 7 tysięcy to Polacy, znacznie więcej niż w przypadku jakiegokolwiek innego kraju.
Polskie bohaterstwo współistniało jednak z niekiedy potwornymi aktami przemocy, co Prawo i Sprawiedliwość oraz nacjonaliści starają się ukryć. Na przykład w lipcu 1941 roku, mieszkańcy wsi w Jedwabnem, położonej na północny wschód od Warszawy, zamknęli ponad 300 Żydów, sąsiadów, z którymi wcześniej żyli w pokoju, w stodole i podpalili ją, zabijając wszystkich.
W 2018 roku polski rząd wywołał międzynarodowe oburzenie, wprowadzając przepisy, które miały uczynić przestępstwem oskarżenie narodu polskiego o współudział w Holocauście. Ustawa została zmieniona, aby zastąpić sankcje karne mniej surowymi sankcjami cywilnymi.
Sprawa o zniesławienie przeciwko Grabowskiemu i Engelking wzbudziła jednak obawy, że zamiast wycofać się z prób narzucenia wolnej od skaz, patriotycznej wersji historii, rząd i jego sojusznicy przechodzą teraz do ofensywy.
- Trwa skoordynowana kampania mająca na celu dostosowanie historii w sposób wygodny dla rządu - mówi Silberklang, historyk z Jad Waszem.

"Dalej jest noc": negowanie winy za wojenne zbrodnie Polaków

W Polsce wytoczono proces badaczom, którzy oskarżyli wójta o udział w mordzie. Według krytyków rząd stara się ukryć wojenne zbrodnie Polaków.

Andrew Higgins

After Going ‘Free of LGBT’, A Polish Town Pays A Price

A Massacre Tests Poland’s Pushback on Wartime Blame